Als er een bestemming is waarover ik veel vragen krijg, is het wel Kalimantan. Over dit afgelegen stuk van Indonesië is, behalve de geijkte hoogtepunten, nou eenmaal niet zoveel te vinden. Maar als er iets vaststaat, is het wel dat de afstanden immens zijn en jezelf verplaatsen er lang niet zo gemakkelijk is zoals bijvoorbeeld op Bali, Java of Sumatra.
“Ik wil een rondreis maken op Borneo, maar hoe kom ik van Tanjung Puting naar Derawan? En hoe zit het met de boten naar Maratua, ik kan er namelijk nauwelijks iets over vinden?” zijn bijvoorbeeld vragen die ik binnenkrijg. Skyscanner of Google Maps gebruiken gaat je daar niet bij helpen kan ik je melden.
Misschien over een paar jaar, maar voor nu is al die info voor Kalimantan (nog) niet op de geijkte platforms te vinden.
Om je (uit de brand) te helpen heb ik deze uitgebreide Kalimantan-gids voor je geschreven.
Eerst nog even dit…
Kalimantan, oftewel Indonesisch Borneo, is een plaats die helemaal bij je past als je van ongerepte jungle, berglandschap, zeldzame dieren en onontdekte stranden houdt. Het is bovendien een bestemming waar je in contact kunt komen met diverse traditionele stammen.
Ik kan je alvast zeggen dat het samen met de Molukken en Papoea de minst bezochte bestemming van Indonesië is, avontuur is dan ook gegarandeerd. Al komt dit goed uit, want avontuur is precies wat je zoekt toch?
Wanneer je me vraagt om Kalimantan in drie woorden samen te vatten, zeg ik: uitdagend, veelzijdig en avontuurlijk.
Ben je benieuwd wat er zoal te doen is op Kalimantan? In deze gids deel ik tien vette hoogtepunten met je. Om het makkelijk voor je te maken bespreek ik voor iedere plek hoe je er komt. Verder geef ik diverse tips op het gebied van accommodatie, transport, visum, een route en de beste reisperiode.
Over Kalimantan
Met een oppervlakte van om en nabij de 544.150 vierkante kilometer is Kalimantan het grootste eiland van Indonesië. 544.150 km², besef je je hoe gigantisch dit is? Om je een indruk te geven: Nederland is 41.850 km² en Duitsland 357.588 km².
Verder moet je er rekening mee houden dat Kalimantan een relatief dure bestemming is wanneer je dit vergelijkt met de bekendere eilanden van Indonesië. Twee redenen hiervoor zijn dat je veelal (privé)tours zult moeten boeken en op sommige trajecten geen openbaar vervoer rijdt, en je dus veroordeeld bent tot taxi’s of locals die je willen rijden.
De oorspronkelijke bewoners van Kalimantan heten de Dayak. Ze leven buiten de steden, veelal ergens diep in de jungle en houten longhouses. Bijvoorbeeld Putussibau, in het westen van Kalimantan, is een rivierdorpje om kennis met ze te maken. De palmolie-industrie heeft er echter voor gezorgd dat een hoop van deze dorpjes verdwijnen en omgetoverd worden tot palmolie-plantages. In een ver verleden stonden ze overigens bekend als koppensnellers. Wees niet bang, dit is vandaag de dag niet meer het geval.
Kalimantan is veilig om te bereizen, maar een stuk complexer dan het Maleisische deel van Borneo. Dit maakt het logischerwijs wel een heel stuk avontuurlijker.
Activiteiten en bezienswaardigheden op Kalimantan
Wat is er te beleven op Kalimantan? Welke plekjes mag je niet gemist hebben tijdens je bezoek? En niet minder belangrijk: hoe kom je er?
Lees verder, want ik vertel je er alles over.
1. Blijf een paar dagen in Balikpapan
Balikpapan is een grote havenstad die in de provincie Oost-Kalimantan te vinden is. Het is bovendien de bekendste en meest levendige stad van Kalimantan. Dit is waarschijnlijk de plek waar jouw trip op het eiland zal beginnen. Behalve vanuit Indonesië kun je er ook via bijvoorbeeld Kuala Lumpur en Singapore naartoe vliegen.
Als je jouw bezoekjes aan de jungle, bergen en andere natuurlijke bezienswaardigheden even wilt afwisselen met dingen zoals uitgaan en simpelweg een beetje reuring, dan is Balikpapan een ideale bestemming.
Behalve op stap gaan in een van de hippe barretjes of clubs, zijn er ook talloze mogelijkheden om goedkoop te shoppen, eten en overnachten.
Leuk om te weten is dat er een wijk is die ‘Amsterdam’ heet. Ze hebben hier in een soort Disney-stijl alle grote steden van de wereld nagebouwd, bijzonder om een keer gezien te hebben.
Indien je zin hebt om aan het strand te relaxen, dan zijn Kemala Beach, Manggar Segarasari Beach en Lamaru Beach drie plekken waar je naartoe kunt gaan. Verwacht geen bounty-paradijsjes, maar het zijn prima stranden om even uit te waaien. Bij Kemala Beach heb je gezellige restaurantjes en op Lamaru Beach komen in de weekenden veel locals om te ontspannen.
Voordat ik het vergeet: ook in Balikpapan kun je terecht voor mooie natuur. Ga naar de Margomulyo Mangrove Forest, een verborgen schat op slechts 15 minuutjes rijden van het centrum. Verder is het leuk om bij het Mangrove Center Graha Indah een boottocht te maken en neusapen te spotten.
Nog een aanrader is om richting Bangkirai Hills te gaan, en daar in de jungle op een torenhoge wiebelbrug van 30 meter te wandelen.
Als je het wel weer gezien hebt in Balikpapan en behoefte hebt aan tropische paradijsjes, dan raad ik je aan om naar de Derawan-eilanden te reizen, die bespreek ik in puntje 5.
Hoe kom je in Balikpapan?
Balikpapan heeft een airport met de ietwat ingewikkelde naam Sultan Aji Muhammad Sulaiman Internasional Airport. Zoals ik hierboven al beschreef kan je er vanuit diverse bestemmingen, grotendeels binnen Indonesië, naartoe vliegen.
2. Doe een trekking in de Apokayan Highlands
In het oosten van Kalimantan, en vlakbij de grens met Maleisisch Borneo, liggen de Apokayan Highlands. Een plek waar je heen ‘moet’ gaan als je in contact wilt komen met de traditionele bewoners én als je van verwilderde natuur houdt.
Tijdens de trekking bezoek je onder meer de Kayan, de Kenyah en de Punan. Stammen die leven zoals wij dat vroeger deden: jagen in het regenwoud op zoek naar voedsel. Verder verbouwen ze veelal rijst en wonen ze in longhouses.
Je kunt kiezen voor een 5-daagse tocht door de jungle, (veel) langer is echter ook mogelijk. Enige fitheid is gezien de duur wel aan te bevelen. Houd er rekening mee dat de mensen hier niet slapen op matrassen maar op een houten ondergrond, je gaat dus echt back to basics.
Hoe kom je in de Apokayan Highlands?
Het is niet eenvoudig om er te komen, je kunt de hooglanden bereiken met kleine vliegtuigjes die van Samarinda naar Long Apung gaan. Tevens kun je kiezen voor een meerdaagse trekking vanuit Samarinda, dit duurt zo’n 4 tot 5 dagen. Vanuit Balikpapan is er de mogelijkheid om met de bus naar Samarinda reizen.
3. Ontdek de (ruige) Mahakam-rivier
Altijd al een avontuurlijke riviercruise willen doen waarbij je dieren als krokodillen, neusapen, gibbons, panters en zelfs zoetwaterdolfijnen in het wild kunt zien? Dan is de tour over de Sungai Mahakam-rivier, met een lengte van zo’n 1.000 kilometer, helemaal jouw ding.
Denk trouwens niet dat je deze trip gaat maken met een (onveilig) klein bootje zoals op de bovenstaande foto te zien is. Je vaart in een grotere variant van ongeveer 12 meter lang en 2,5e meter hoog. Je zit op het ‘upper deck’ waar zo’n 15 tot 20 mensen plaats kunnen nemen. Op Kalimantan heet dit type boot ook wel ‘klotok’.
Onderweg stop je bij verschillende Dayak-dorpjes en maakt kennis met de locals. Verder trek je de dichtbegroeide jungle in om de ongerepte natuur van Indonesisch Borneo te ontdekken.
Ik wil je er wel op wijzen om op te passen, aangezien er in het verleden heel wat ongelukken zijn gebeurd op deze rivier. Toevallig keek ik vandaag het BNN-programma Break Free waarin het Nederlandse meisje Danaë in een ongeluk betrokken raakte en nooit meer is teruggevonden. Het lijkt er niet op dat zij een georganiseerde excursie in zo’n grote boot deed, maar toch wil ik het even genoemd hebben, Een erg tragische gebeurtenis, een reportage die behoorlijk aangrijpend is.
Tours duren over het algemeen 3 tot 7 dagen.
Hoe kom je bij de Mahakam-rivier?
Vanuit Samarinda kun je het avontuur beginnen vanaf de Loa Janan Harbor. Samarinda is met een bus te bereiken vanuit Balikpapan, deze rit duurt ongeveer 2,5 uur. Ook heeft Samarinda een airport.
4. Verken het Tanjung Puting National Park
Behalve de stammen die op Kalimantan wonen, is een andere bekende bewoner de orang-oetan. Intrigerend feitje: wist je dat deze dieren qua DNA voor 97% overeenkomen met ons mensen? Er zijn verschillende nationale parken om ze in het wild tegen te komen. Een absolute aanrader is het Tanjung Puting National Park, gelegen in de provincie Midden-Kalimantan.
Doorgaans zal je een meerdaagse excursie doen, bijvoorbeeld van 3 dagen. Je vaart dwars door het natuurpark op de Sekonyer-rivier en stopt onderweg bij diverse opvangplaatsen waar orang-oetans leven, onder andere bij Camp Leakey. Let ook tijdens het varen goed op, de kans is groot dat je orang-oetans of neusapen in de bomen ziet slingeren. Verder kun je vele vogelsoorten en krokodillen tegenkomen.
Naast regenwoud vind je in Tanjung Puting talloze mangrovebossen, moerassen en tig soort bomen en planten.
Dit nationale park is trouwens een van de meest bekende plek onder toeristen op Kalimantan, maar drukte is op Kalimantan gezien de weinige bezoekers een relatief begrip. Zeker als je buiten het hoogseizoen gaat, dat in juli en augustus valt.
Een alternatief voor Tanjung Puting is het Kutai National Park. Je vindt deze plek 225 kilometer ten noorden van Balikpapan, vlakbij het plaatsje Sangatta. Eventueel kun je vervolgens via Sangatta met de bus naar Berau, om op de Derawan eilanden te komen.
Waar boek je een tour voor het Tanjung Puting National Park?
Ik raad je aan om online te boeken via Local Guides, een absolute specialist op het gebied van trekkings in Tanjung Puting. Dit kun je hier doen.
Via hen heb je bovendien de mogelijkheid om een écht traditioneel Dayak-dorp te bezoeken en zo in contact te komen met de oorspronkelijke bewoners van Borneo. Supergaaf!
Hoe kom je in het Tanjung Puting National Park?
Het beginpunt van de trip is in Kumai, waar je vanuit Pangkalan Bun Airport (ook bekend als Iskandar Airport) kunt komen.
Indien je online een tour hebt geboekt, komen de gidsen je vanaf de luchthaven ophalen.
5. Bezoek de paradijselijke Derawan-archipel
Wanneer je zin hebt om te snorkelen, duiken of gewoon te zwemmen of chillen op een exotisch strand, raad ik je aan om naar de zeer mooie Derawan-eilanden te gaan. Dit is een archipel bestaande uit 31 eilandjes waarvan Derawan en Maratua de enige twee bewoonde plekken zijn.
Snorkelen is op de meeste eilanden al mogelijk vanaf het strand, omdat veel van de koraalriffen in ondiep water te vinden zijn. Toch is zeker de moeite om een tour te doen. Snorkelen met twintig schildpadden om je heen is hier geen uitzondering.
Als je je PADI hebt is duiken een must in de Derawan-archipel. Verschillende soorten zeeschildpadden, zeekoeien, mantaroggen en walvishaaien zullen geregeld langskomen. Daarnaast is het koraal hier nog bijzonder kleurrijk. Excursies kun je eenvoudig boeken op Derawan of Maratua.
Derawan is overigens het eiland wat het meest wordt bezocht en behoorlijk volgebouwd is, maar dit is geen reden om niet te gaan. Zo kun je hier bijvoorbeeld de bijzondere groene zeeschildpad zien. Ook vind je er diverse duikscholen en kun je er, behalve duiken, supergoed snorkelen.
Vergeet zeker niet naar het grotere maar rustigere Maratua te gaan, het is de plek waar het gros van de buitenlandse toeristen z’n accommodatie boekt. Buiten dat het een oase is voor snorkelfanaten en duikers, heb je er schitterende witte zandstranden om te relaxen. Verder is het hier leuk om een scooter te huren en de boel te verkennen.
Een andere tip die ik voor je heb is om een bootje te charteren en naar Pulau Sangalaki. Je vindt hier misschien wel de mooiste stranden van de archipel. Er is tevens een opvangplaats voor schildpadden. Je kunt ze vanaf het strand het water in zien lopen. Ook heb je er diverse duikscholen en kun je er, behalve duiken, supergoed snorkelen.
Tot slot kan ik Kakaban aanraden, een rustgevende plek die vlakbij Maratua-eiland ligt. Je vindt hier, geloof het of niet, een zoetwatermeer waar je kunt snorkelen en zwemmen. En niet zomaar, je dobbert namelijk tussen de zogenaamde ‘sting-less jelly’, oftewel kwallen die niet steken. Je kunt dus ervaren hoe het is om een kwal aan te raken zonder dat het pijn doet. Leuk om te weten: hoe verder je zwemt, hoe groter ze worden.
Mocht je de al even genoemde mantarog nog op je bucketlist hebben staan: net als bij Maratua kun je rond Kakaban tussen deze grote vissen zwemmen.
Hoe kom je op de Derawan-eilanden?
Om er te komen kun je vanuit Balikpapan naar Berau vliegen. Daar zal je een (gedeelde) taxi moeten nemen naar de haven van Tanjung Batu (2,5 uur reistijd), vanwaar je de boot neemt (30 tot 45 minuten reistijd) naar een van de eilnden.
En wat als je vanuit Tawau op Maleisisch Borneo komt? Je kunt dan vliegen naar Tarakan en vanuit daar een vlucht naar Berau nemen. Het vervolg van de reis is hetzelfde als ik hierboven beschreef.
Een alternatief is de ferry van Tawau naar Tarakan (4 uur) en daarna de ferry/speedboot van Tarakan naar Tanjung Selor (1,5 uur reistijd). Daar kun je een gedeelde auto of taxi naar Tanjung Batu (6 uur reistijd) pakken en daarna op de boot stappen (30 tot 45 minuten reistijd).
Soms gaat er ook een speedboot van Tarakan naar Derawan (2,5 tot 3 uur reistijd). Dit is alleen erg duur. Er zijn boottochten op maandagen en zaterdagen. Je kunt bijvoorbeeld Scuba Junkie Sangalaki op Derawan Island contacteren voor meer info hieromtrent.
6. Ga zwemmen in het meer van Labuan Cermin dat uit twee ‘smaken’ bestaat
Heb jij al eens gehoord van het Labuan Cermin Lake? Dit mag zonder overdrijven een wonder van de natuur worden genoemd. Het bizarre is dat het kristalheldere meer gedeeltelijk uit zoet en deels uit zout water bestaat.
Wil je dit testen? Proef dan het zoete water als je kopje ondergaat en neem nog eens een ‘hapje’ als je wat dieper bent. Je zult ervaren dat de smaak is veranderd van zoet naar zout. Apart hè?
Ga bij voorkeur tussen 10.00 en 14.00 uur wanneer het water extra helder lijkt door het aanwezige zonlicht. Snorkelen is trouwens ook de moeite, aangezien er vele vissoorten onderwater te zien zijn.
Hoe kom je bij Labuan Cermin?
Je kunt deze magische en afgezonderde plek bezoeken door naar het plaatsje Biduk-Biduk te gaan. Helaas is het een hele expeditie om er te komen. De afstand vanuit Berau is bijvoorbeeld nog zo’n 226 kilometer. En waar je dat bij ons in Nederland in 2 uurtjes kunt rijden, ben je op Kalimantan al snel 7 uur onderweg.
Je kunt een tour boeken of zelf een auto huren. In Biduk-Biduk heb je homestays om te overnachten.
7. Vaar met een klotok door het Sebangau National Park
In Centraal-Kalimantan ligt het bossige en 568.700 hectare grote Sebangau National Park. Het is een van de laatste veenmoerasbossen op Borneo.
Gaaf is om hier een boottocht over de Sabangau-rivier en het zwarte Sabangau-meer te maken. Tijdens het varen zie je bijzondere planten die alleen in deze streek voorkomen en zal je op zoek gaan naar orang-oetans, neusapen, neushoornvogels en varanen. Dit doe je ook tijdens de trekking door het woud, die zo’n 3 uur duurt.
Behalve de vele dieren en de unieke vegetatie is Bukit Batu een plek om op je lijstje te zetten. Vanaf de top van deze heuvel kijk je uit op het fascinerende landschap van het natuurpark.
Daarnaast is er Bukit Kaki, waar je veenmoerassen en opmerkelijke granietrotsen bewondert. Of ga voor een uitdagende trektocht naar Bukit Bulan.
Verder is het gebied bezaaid met meerdere zoetwatermeren. Bekende trekpleisters zijn Bulat Lake, Jalan Pangen Lake, Punggualas Lake, en Panjang Lake.
Een tip die ik voor je heb is om ’s ochtends voor tien uur te gaan, de kan is dan groot dat je orang-oetans in de rivier een bad ziet nemen. Aan het eind van de middag, zo na drie uur, verschijnen ze ook ten tonele, maar dan om eten te zoeken.
Hoe kom je in het Sebangau National Park?
Om in het natuurwalhalla te komen zal je richting Midden-Kalimanten moeten afreizen. Om precies te zijn naar Palangkaraya. Er is daar een kleine airport met de moeilijke naam Tjilik Riwut Airport, te bereiken vanuit bijvoorbeeld Jakarta (1 uur en 45 minuten reistijd) en Balikpapan (1 uur en 15 minuten reistijd).
Vanuit Palangkaraya neem je een taxi naar de Kereng Bangkirai Pier (20 minuten reistijd), waar je op een klotok stapt. Vanaf de airport is het 1,5 uur rijden naar Kereng Bangkirai.
8. Doe een meerdaagse jungletrekking bij de Meratus Mountains
Op zoek naar een jungletrekking van 5 dagen of veel langer die nauwelijks bekend is bij toeristen? Dan kan ik je een excursie door de Meratus Mountains Area aanbevelen.
Je maakt kennis met de jungle van Kalimantan, overnacht in traditionele Dayak-dorpjes, gaat bamboe-raften op de Amandit-rivier en zal de meest mooie natuur spotten. En dat is niet het enige, zo kom je tevens neusapen en diverse tropische vogels tegen én kampeer je in het wild.
In het begin zei ik 5 dagen, maar er zijn bijvoorbeeld ook touroperators die je voor liefst 11 dagen meenemen. Ga jij deze ultieme uitdaging aan?
Hoe kom je bij de Meratus Mountains?
De Meratus Mountains, waarvan Mount Besar met 1.892 meter de hoogste berg is, liggen in het zuiden van Kalimantan. In bijvoorbeeld Banjarmasin kun je een excursie boeken naar het berggebied. Bij het gedeelte over Banjarmasin, in puntje 9, zal ik uitleggen hoe je Banjarmasin bereikt.
9. Bezoek indrukwekkende plekken in de buurt van Banjarmasin
Vind je het interessant om te zien waar de lokale bewoners hun dagelijkse inkopen doen of wil je gewoonweg cultuur snuiven, dan is de Lok Baintan Floating Market bij Banjarmasin (Zuid-Kalimantan) een plek die de moeite waard is om te bezoeken.
Let wel op: de markt begint in de vroege ochtend, je vertrekt al om 05.00 uur. Eenmaal aangekomen, is het erg mooi om te zien hoe alle aangemeerde bootjes samen een drijvende markt vormen, die groter en groter wordt.
De verkopers, meestal vrouwen, bieden van alles en nog wat aan. Denk aan exotisch fruit, groenten en allerlei plaatselijke snacks. Ook kun je gerechten zoals ‘nasi bungkus’ bestellen om mee te nemen. Over exotisch fruit gesproken, probeer de Kalimantan mango eens, heerlijk en nog zachter dan de mango’s die je thuis gewend bent.
Een andere indrukwekkende plek in de buurt van Banjarmasin is Banjar, je kunt er heerlijk door de glooiende landschappen hiken. Ga sowieso naar Bukit Matang Kaladan. Vanaf deze heuvel heb je een gaaf uitzicht op een cluster van regenwoud-eilandjes en het Riam Kanan-meer. Daarnaast zijn Alimpung Island, Bukit Atawang en Bukit Patra Bulu mooie spots.
Ook Pulau Kaget is een bezoekje waard. Op dit eiland in de Barito-rivier leven de komisch ogende neusapen. Die beesten moet je gewoon een keer gezien hebben in je leven.
Nog een leuke dagtrip is die naar Pelaihari, bekend om de groene, bergachtige omgeving. Hoogtepunten hier zijn Bukit Rimpi, Bukit Teletubbies, Bukit Priangan en Gunung Kayangan.
Hoe kom je in Banjarmasin en de genoemde bezienswaardigheden?
Banjarmasin ligt in het zuiden van Kalimantan en je kunt er vanuit Balikpapan in ongeveer een uurtje naartoe vliegen. Met de bus kan ook, maar reken dan wel op een reistijd van 12 tot 16 uur.
De drijvende markt is een uurtje varen vanuit Banjarmasin. Stap in een traditionele rivierboot en zie hoe de locals leven.
Banjar en Pelaihari zijn beide ongeveer 1 uur en 3 kwartier rijden vanuit Banjarmasin.
Pulau Kaget ligt zo’n 12 kilometer ten zuiden van Banjarmasin en je vaart er in 15 minuten heen met de speedboot. Met een klotok ben je 1,5 uur onderweg.
10. Stap in het avontuur van je leven en doe de Cross Borneo Trek
Nee, deze activiteit zal je niet zo snel doen, maar ik wil ‘m toch genoemd hebben. De 17-daagse Cross Borneo Trek is namelijk een tocht door de wildernis die z’n weerga niet kent. Je doorkruist Kalimantan van het oosten naar het westen (of andersom), vooral wandelend door het dichte regenwoud en deels over afgelegen rivieren. Slapen doe je onder andere in primitieve houten hutjes bij gastvrije Dayak-families en in tentenkampen in de jungle. Alle luxe die je gewend bent is helemaal verdwenen.
Kort gezegd ziet de gehele tour er als volgt uit:
Je start met een boottocht op de Mahakam-rivier, waarna je dagenlang door het oeroude regenwoud van Tiong Ohang trekt en de Muller Mountains bereikt. Vervolgens ga je met de boot op de snelstromende Bongan River om te belanden in Putussibau. In dit rivierdorp ontmoet je mensen van de Dayak-stam en zal je in een traditionele longhouse overnachten. Via Sintang eindigt het avontuur in Pontianak, de hoofdstad van West-Kalimantan.
De prijs is afhankelijk van de groepsgrootte, al is de De Cross Borneo trek niet goedkoop. Reken op 3.000 USD tot 4.000 USD.
Hoe kom je bij de Cross Borneo Trek?
De expeditie begint in Kota Bangun, dat op 3 uur rijden van Samarinda ligt. Wanneer je een tour boekt, zal je vanuit Balikpapan naar Samarinda worden gebracht en de dag erop begint het avontuur bij de Mahakam River.
Waar boek je tours die ethisch verantwoord zijn?
Ik zei er kort al iets over: de schade van die de palmolie-industrie is helaas ook op Kalimantan zichtbaar. Inheemse bossen worden gekapt om plaats te maken voor oliepalmen.
Het is daarom goed om je tours te boeken bij eco-organisaties die zich inzetten voor het behoud van de natuur op Borneo. Een absolute topper is wat dat betreft het al besproken Local Guides. Op Kalimantan bieden zij vooralsnog enkel excursies aan in het Tanjung Puting National Park, variëren van 3 tot 8 dagen. Bij de langere tours bezoek je tevens een Dayak-dorp.
Hoe zit het met transport op Kalimantan?
Allereerst is het goed om je het volgende te beseffen: de afstanden tussen de verschillende plaatsen zijn immens, en het vervoer niet altijd even stipt. Houd daarom rekening met lange reistijden. Ik adviseer je om de plekken die je wilt zien vooraf te bepalen, zodat je kunt kijken of de route die je voor ogen hebt haalbaar is.
Daar voeg ik aan toe dat jezelf verplaatsen op Kalimantan sowieso een uitdaging is. Het is niet altijd eenvoudig om van de ene naar de andere bestemming te komen, al is dit de laatste jaren gelukkig verbeterd.
Hoe zit het met de wegcondities? Die zijn nogal verschillend. Van gladgestreken asfaltwegen tot aan modderige onbegaanbare gebieden.
Van welke vervoersmiddelen kun je gebruikmaken? Je maakt doorgaans gebruik van langeafstandsbussen, minibussen, gedeelde auto’s, taxi’s en eventueel het vliegtuig.
Tot slot vind je er taxi’s en motorbike-taxi’s (‘ojek’), met name in het zuiden van Kalimantan. Je kunt in de steden tevens de apps Grab en Gojek downloaden, om te checken of er chauffeurs in de buurt zijn om je ergens naartoe te brengen.
Welke accommodaties op Kalimantan raad ik je aan?
Verwacht op Kalimantan geen typische hostels zoals je bijvoorbeeld op Bali gewend bent. Gelukkig heb je er zat betaalbare plekken om comfortabel te overnachten. Buiten de toeristische gebieden zal het overigens lastig zijn om online iets te boeken, aangezien lang niet alle accommodaties op platforms als Booking.com of Agoda adverteren.
Hieronder heb ik per bestemming een leuke selectie voor je gemaakt.
Zoek je een guesthouse dichtbij de luchthaven in Balikpapan? Dan raad ik je aan om naar ESAI – Rumah Semua te gaan. Je krijgt een eenvoudige maar schone kamer inclusief Wi-Fi, tv en airco.
Een andere aanrader in Balikpapan is het Maryam Guest House waar je vlakbij alle bars zit. Ik wil je wel adviseren om oordopjes mee te nemen, omdat het gehorig kan zijn door de muziek in de straat. Twee prima hotels zijn het Astara Hotel Balikpapan en het Platinum Hotel.
Als je in Samarinda bent, dan is Guest House Remaja een prima plek om te verblijven. Het is er schoon, bovendien is het personeel erg gastvrij en spreekt men goed Engels. Het ontbijt? Dat wordt op je kamer geserveerd. Een fijn hotel is het Midtown Hotel Samarinda.
In Pangkalan Bun, de plek aan de rand van het Tanjung Puting National Park, heb je een aantal eenvoudige guesthouses. Leuke plekken zijn Borneo Alase en het Arut Riverside Guesthouse. Grand Kecubung Hotel is perfect indien je liever iets luxer verblijft.
Op Maratua (Derawan) is het Pratasaba Resort een paradijselijke spot. Liever iets goedkopers? Check dan het Maratua Guesthouse.
Zoek je een comfortabele slaapplek in Banjarmasin? In het nieuwe Harper Banjarmasin hebben ze chille bedden en modern ingerichte kamers.
In Palangkaraya, de toegangspoort tot het Sebangau National Park, is het Bukit Raya Guesthouse een gave accommodatie om te overnachten. Ondanks dat je in de stad zit, verblijf je er middenin de jungle. Het is een verborgen pareltje. Wanneer je liever in een hotel vertoeft, is Swiss-Belhotel een goede keuze.
Hier bekijk je het volledige aanbod van accommodaties op Kalimantan via Booking.com.
Welk visum heb je nodig voor Kalimantan?
Zoals je wellicht weet, krijg je voor Indonesië een visa on arrival voor 30 dagen als je via bepaalde steden het land binnenkomt. In Kalimantan heb je recht op dit visum wanneer je vliegt naar Balikpapan of Pontianak. Tegenwoordig regel je dit visum echter ook eenvoudig online.
Kom je van Maleisisch Borneo (Sarawak) en reis je met de bus? Dan kun je vanuit Kuching naar Pontianak gaan, een rit van 8 tot 10 uur. Op de grensovergang bij Tebedu en Entikong krijg je vervolgens het visa on arrival voor 30 dagen.
Wat is de beste reistijd voor Kalimantan?
Kalimantan kent een tropisch regenwoud-klimaat, er kan daarom altijd wel een (fikse) bui vallen.
Officieel is de regenperiode van november tot en met mei, waarbij in november tot en met januari de meeste neerslag valt.
De droge periode loopt van juni tot en met oktober, dit zijn dan ook de beste maanden om Kalimantan te bezoeken.
Hoe kom je op Kalimantan?
Je kunt Balikpapan eenvoudig met het vliegtuig bereiken vanuit bijvoorbeeld Kuala Lumpur (3 uur reistijd), Singapore (2 uur en 20 minuten reistijd), Jakarta (2,5 uur reistijd), Bandung (2 uur reistijd) en Yogyakarta (1 uur en 45 minuten reistijd).
Twee andere bekende luchthavens zijn in Pontianak en Banjarmasin, vanuit bijvoorbeeld Jakarta is dat respectievelijk 1,5 uur en 1 uur en 45 minuten vliegen.
Een veel kleinere airport met een aantal directe binnenlandse verbindingen heb je in Pangkalan Bun. Dit is het vertrekpunt voor je avontuur in het Tanjung Puting National Park. Er zijn directe vluchten vanuit Jakarta (1 uur en 15 minuten reistijd), Semarang (1 uur en 10 minuten reistijd) en Surabaya (1 uur en 10 minuten reistijd). Ook het al genoemde vliegveld in Palangkaraya is een mogelijkheid om op Kalimantan te komen en ideaal wanneer je op avontuur wilt in het Sebangau National Park.
Een andere mogelijkheid is het nemen van een boot vanaf Sulawesi of Java. Als je in Palu (Sulawesi) vertrekt, kom je 12 uur later in Balikpapan (Kalimantan) aan.
Wil je je naar Maleisisch Borneo vanaf Kalimantan?
Bij Pontianak kun je de grens oversteken tussen Tebedu en Entikong om naar Maleisisch Borneo te komen. Je kunt daar je visa on arrival voor Maleisië bemachtigen en komt vervolgens in Sarawak op Maleisisch Borneo terecht.
Zoek je een route voor Indonesië, inclusief Kalimantan?
Nu je dit artikel leest ga ik ervan uit dat je Kalimantan wilt bezoeken tijdens je reis door Indonesië. Ik zeg: doen!
Om avonturiers zoals jou te helpen heb ik speciale backpackgidsen ontwikkeld, vol met toffe routes, insider-tips en meer handige info.
Zo hoef je je niet meer bezig te houden met een lastige klus als het uitstippelen van je route. Want ik weet uit ervaring dat dit een behoorlijke klus is.
Ze zijn bovendien erg leuk om te lezen, krijg ik regelmatig te horen 🙂 .
Anyway, als je op zoek bent naar routes en inspiratie voor Indonesië in z’n geheel, is Backpackgids Indonesië een aanrader. Specifiek voor Bali en de Nusa-eilanden heb ik ook nog Backpackgids Bali gemaakt. Beide gidsen zijn digitaal en komen met een bonus vol insider-tips erbij. Na aankoop krijg je direct toegang.
Leuk voor mij is dan weer dat je mij en m’n blog met je aankoop ondersteunt. Twee vliegen in één klap dus 🙂 !
Meer lezen over Borneo en Indonesië?
Alle avonturen die ik beleefd heb in Indonesië zijn te vinden op deze website, inclusief ontelbaar veel tips die jou gaan helpen tijdens je reis in dit geweldige land.
Ikzelf heb de grootste eilanden van het land gezien, waarbij ik het zelfs helemaal tot de Molukken heb geschopt. Echt heel bijzonder daar. Indonesië is sowieso een land naar m’n hart. Omdat ik er zo vaak kom en meestal voor langere tijd, spreek ik zelfs de taal een beetje.
Nu weer terug naar jou 😉 .
Lees je graag meer leuks over Indonesië om de voorpret van je reis naar een hoger level te tillen? Check dan al mijn Indonesië-artikelen op deze pagina.
Als je van plan bent om een trekking in het Tanjung Puting National Park te doen moet je dit artikeltje echt even lezen.
Lees ook mijn tips over Maleisisch Borneo:
- Onmisbare tips voor Sabah
- Mijn avonturen in Sepilok en omgeving
- Het ongerepte noorden van Sabah: Kudat
Heb je vragen over Kalimantan? Of leuke tips? Laat het me weten in de comments 🙂 !
Hi Robbert, fijn dat je zo expliciet uitlegt hoe je overal kunt komen. Ik ga over een half jaar naar Kalimantan, vooral die riviercruise lijkt me een uitdaging. Nu heb ik nog een vraag voor jou: staan er in jullie backpackgidsen routes voor KAlimantan en de andere delen van Borneo?
Groetjess Kirsten
Hoi Kirsten,
Dank voor je berichtje! Tof om te horen dat je in Kalimantan gaat backpacken…
Een antwoord op je vraag: jazeker, er staan routes in voor zowel Maleisisch als Indonesisch Borneo.
Fijne reis!
He Robbert, wij zijn beiden 58 jaar en hadden alles laten uitzoeken bij een reisburo.
Nu hebben we van de week de reis over Sulawesi zelf geboekt, dat scheelde ruim 1700 euro. Voor 17 dagen. Nu willen we eerst 10 dagen naar Kalimantan. Hoe kunnen we het beste een prive boot met gids, bij Loa Janan Harbour boeken.
En heb je ook nog informatie over Loksado, of ben je daar niet geweest. We kunnen geen uren meer wandelen( leeftijd he), maar wel wandelingen van 2-max 3 uur. Het schijnt daar ook erg mooi te zijn. Verder kunnen we niet bij mensen thuis slapen, daar mijn echtgenoot rugklachten heeft. Ik hoop dat je wat nuttige tips hebt.
We reizen vanaf half mei 2017
Hoi Jane,
Bedankt voor het berichtje. En leuk dat jullie deze stap gaan zetten!
Je kunt een trip vanaf de Loa Janan Harbour regelen bij de haven zelf of bijvoorbeeld via Kalimantantours.com.
In Loksado is bamboe-raften een aanrader. Dit klinkt heftiger dan het is, de tocht is namelijk vrij relaxed en onderweg kun je genieten van ongerepte natuur.
Hopelijk kunnen jullie hier wat mee!
Groet, Robbert
Hoi Robbert,
Bedankt voor deze blog! Komende zomer wil ik vanaf manado naar kalimantan vliegen. Ik denk dat balikpapan dan de beste optie is. Welke route raad jij vanaf daar aan om de volgende dingen te doen:
– tanjung puting park
– Derawan eilanden
– Cermin lake
Die laatste twee is mij wel redelijk duidelijk, maar vroeg me af hoe je dit het beste kunt combineren met het tanjung puting park.
Ik las dat het op de derawan eilanden best prijzig is, wat is jouw ervaring daarmee? En heb je nog andere aanraders voor mij, die redelijk in de buurt liggen bij bovenstaande locaties?
Alvast bedankt!
Amber
Hoi Amber,
Om het snelst naar het Tanjung Puting National Park te komen, raad ik je het volgende aan:
– Vlieg van Balikpapan naar Banjarmasin (direct, 1 uur)
– Vlieg vervolgens van Banjarmasin naar Pangkalanbun (direct, 1 uur 25 minuten)
Vanuit Pangkalanbun ben je zo in het nationale park 🙂 .
De Derawan-eilanden duur? Je kan het zo gek maken als je zelf wilt… Ook daar heb je homestays waar je voor 10 euro (of minder) kunt verblijven. Duiken adviseer ik je om te doen bij Losmen Danakan, zij bieden een van de goedkoopste opties aan. Bovendien hebben ze ook erg fijne kamers om te slapen.
Andere tips in de buurt… Het ligt eraan: waar ben je naar op zoek?
Groet, Robbert
Bedankt voor je reactie Robbert!
Om eerlijk te zijn heb ik wel 100 vragen over reizen door Kalimantan, maar dat zal ik je niet aan doen. Wil er dolgraag naartoe, maar kan weinig echt bruikbare info vinden, waarmee ik mijn route goed kan bepalen en zie door de bomen het bos niet meer..(ben trouwens geen ervaren backpacker en besef mij dat ik de lat wat hoog heb gelegd;) )
Ik hoop dat je het goed vindt als ik wat vragen voor je opsom
– Ik kan via de site val Kal star geen (directe) vlucht vinden van Banjarmasin naar Pangkalan Bun in de maand juli.. overal staat sold out bij.. met pijn in mn hart denk ik dan ook dat ik het Tanjung park moet overslaan. Mocht het toch lukken, vroeg ik me ook af of je ook een dagtrip kan doen naar camp leaky bijvoorbeeld en of dat makkelijk is ter plekke te regelen?
– Mocht bovenstaande niet gaan lukken, dan denk ik aan de route: Banjarmasin- Loksado (en weer terug naar Banjarmasin voor een vlucht naar Balikpapan)- Samarinda – Berau – Derawan eilanden. Klinkt dit een beetje logisch?
– Ik zou graag naar Loksado willen voor het bamboeraften en de dayaks, maar lees dat je dit ook vanaf Balikpapan regelen? Raad jij dat aan ipv Loksado? Zodat het wat scheelt qua reistijd?
– Is het kutai park een goed alternatief om oerang oetangs te spotten mocht Tanjung park niet haalbaar zijn?
– Is het gemakkelijk om ter plekke een gids te regelen/excursies te boeken of zit dit al snel vol in het hoogseizoen? kortom, als ik alle hoogtepunten (lees: oerang oetangs, bamboe raften, floating market, ongerepte jungle) wil zien, is dit dan goed te doen zonder dingen vast te leggen?
– Is het gemakkelijk om van Berau naar de haven te gaan? Ik las iets van een gedeelde auto, hoe gaat dit in zijn werk?
Ik hoop dat je mij iets op weg kunt helpen, want sta op het punt om toch voor maleisisch Borneo te kiezen. Hopelijk weet jij mij te overtuigen haha!
Alvast ontzettend bedankt!
Groetjes,
Amber
Hoi Amber,
Graag gedaan.
– Nee, Camp Leakey is enkel als meerdaagse trip vanuit Balikpapan te bezoeken. De afstand tussen beide plekken is namelijk dik 1.100 kilometer. Kijk anders eens op de website van Borneo Eco Tours.
– Ja, die route ziet er goed uit. Van onder naar boven, efficiënter kan het niet 🙂 .
– Dit geldt voor bijna alles als je reist hè. Zelf zit ik nu bijvoorbeeld in Hoi An (Vietnam) waar tevens tours door Sapa (Noord-Vietnam) te regelen zijn. Ik doe dit nooit, omdat je dan meestal veel meer betaalt dan ter plaatse. Bovendien zijn er op de locatie zelf zat mogelijkheden, dat geldt ook voor Loksado. Maakt het je qua geld niet uit en wil je alles op voorhand zeker hebben, dan kun je dit uiteraard wel doen.
– Jazeker en je kunt er ook Proboscis Monkeys (neusapen) in het wild zien.
– Dat kan zeker ja. Ik zou absoluut niet alles van te voor online regelen. Je bent dan VEEL duurder uit.
– Een gedeelde auto is een heel veel gebruikt transportmiddel in de minder toeristische plekken van Indonesië. Je kunt dit vaak via je ho(s)tel of homestay regelen. Het is trouwens 2,5 uur rijden van Berau naar Tanjung Batu. Daar kun je een speedboot naar Derawan pakken (half uur varen).
Voor wat betreft compleet uitgewerkte routes verwijs ik je door naar mijn e-book ‘Fantastische Routes Door Azië’. Daar heb ik tevens een schema instaan voor Kalimantan.
Als er nog wat is, hoor ik het graag!
Groet, Robbert
Hi Robert,
Wij willen van Kuala Lumpur naar Kalimantan vliegen naar het Tanjung Puting nationaal park te gaan om Orang-oetan in hun eigen leefomgeving te spotten. Op welk vliegveld kunnen wij dan het beste vliegen? Ik zag wel staan dat het binnen 4,5 uur vanaf Kuala Lumpur nodig was maar niet waar je dan het beste op kan vliegen. Ik hoor het heel graag!
Alvast bedankt.
Hoi Fleur en Floris,
Jullie zullen moeten vliegen op Pangkalanbuun. Dit kan via een tussenstop in Jakarta. Een andere optie is naar Surabaya vliegen om vanuit daar verder te gaan.
Succes. En als er nog vragen zijn, laat het zeker weten.
Groet, Robbert
Hoi Robert,
Inmiddels is mijn reis door kalimantan redelijk duidelijk aan het worden!
Ik heb nu contact met maratua guesthouse voor ons verblijf. Zij bieden ook transfer service aan, maar vragen hier maar liefst 1 mln rupia pp voor (enkele reis!!). In hun informatieoverzicht schrijven zij dat het vinden van betrouwbaar vervoer voor een lagere prijs lastiger is dan op internet staat. Ik betwijfel dit wel een beetje. Wat was jouw ervaring hiermee? Met 60 euro pp heen en terug ben ik allang blij. Is dat goed te doen vanaf Berau?
Hoor graag jouw ervaring!
Bedankt!
Hoi Amber,
Gelukkig!
Naar welke plek bieden zij een transfer aan? Van Tanjang Batu (haven) naar Berau? Ik kan op hun website zo snel niet terugvinden wat jij zegt namelijk 🙂 .
Hoi Robert,
Op de website staat het inderdaad niet, maar dit is wat ze mij via de mail vertellen. Het gaat dan om de transfer van Berau naar die haven inderdaad en de boot naar maratua. 1 mln rupia per persoon voor alleen de heenweg.
Wat raad jij aan? Op eigen houtje er komen?
Ha Robbert! tot nu toe ben jij wel de Borneo-kenner van het internet he! Wanneer was je er zelf?
Ik overweeg in november te gaan. Ben benieuwd hiernaar:
– Als ik vlieg naar KK in Maleisië, is Indonesisch Borneo dan ook goed /makkelijk te bereiken? Ik ga drie weken, enigszins low budget… (Zonder ticket 500 eu voor 3 weken kan wel toch?)
– En als vrouw alleen… te doen denk je?
– Kan ik jungle tochten etc ter plekke regelen? Ik bedoel, zijn de meeste organisatoren wel oke of is veel uitzoekwerk vooraf aan te raden?
Ik hoor graag van je, dank je!
Hey Fleur,
Haha, nou dat ga ik niet over mezelf zeggen.
Zelf ben ik een aantal jaren geleden op Borneo geweest. Als vrouw alleen kan zeker hoor! Weet ook dat je (bijvoorbeeld in Kota Kinabalu) zat andere backpackers zult tegenkomen.
Om naar Balikpapan (Kalimantan) te komen, kun je beter teruggaan naar Kuala Lumpur, daar enkele dagen blijven en dan vanuit daar verder vliegen naar Balikpapan, anders ben je véél te lang onderweg. Bovendien is het goedkoper. Je maakt dan doorgaans een stop in Jakarta.
De tours zou ik zeker lokaal regelen ja. Dit scheelt je een hoop geld. Doe even navraag bij het hostel waar je verblijft en het komt goed 🙂 .
Als er nog wat is, let me know.
Groet, Robbert
Hallo Robert,
Wij zijn van plan om begin september richting Kalimantan te reizen voor de Orangutangs in Tanjung Puting National Park.
Wat zou jij aanraden. Vooraf boeken of ter plekke een boot met gids zoeken?
Heb je hier ervaring mee?
Groetjes
Hoi Christine,
Niet vooraf boeken, maar beter lokaal. Dit scheelt je (doorgaans) een hoop geld.
Hoi Robbert,
Dank voor het delen van al die avonturen die kalimantan te bieden heeft. Ik zal binnenkort naar Tanjung Puting gaan voor een 3 daagse klotok tour. Heb je enig idee wat een goed tarief zou zijn hiervoor. Ik overweeg namelijk om te boeken bij http://tanjungputing.local-guides.org en ik zou jouw mening over hun tarieven zeer waarderen.
Hoi Laura,
Bedankt voor je berichtje.
Kun je de prijzen geven? Als ik de website bezoek, wordt deze doorgelinkt naar een andere…
Groet, Robbert
Hoi Robbert,
dankzij jou ziet mijn route doorheen Borneo er nog beter uit!
Maar ik had toch nog een paar vraagjes:
1) Ik zou graag van Banjarmasin naar Loksado reizen, alleen vind ik nergens terug op welke manier ik dit kan doen en of ik dit op voorhand kan regelen? Een auto huren vind ik wat gek voor 2 personen.
2) Vanuit loksado zou ik naar Labuan Cermin Lake willen reizen, maar ook hier zit ik weer strop met het vervoer.
Wat raad jij aan ?
3) Is het ook makkelijk om vanuit Biduk Biduk naar Semporna te reizen ? Zoja welke route zou jij me aanraden + welk vervoersmiddel?
Alvast bedankt!
Groetjes Amy
Hoi Amy,
Mijn antwoorden op je vragen:
1. Een auto (met driver) is toch de meest voor de hand liggende optie. Er is nou eenmaal weinig publiek transport, wel beperkt tussen Kandangan en Loksado.
2. Ik raad je aan om via Balikpapan naar Kalimarau Airport te vliegen. Daar kun je een auto huren en in zo’n zes uur naar Biduk-Biduk rijden. Een andere optie is om het via een tourbedrijf te regelen. Tot slot is het dan nog zo’n 30 tot 40 minuten lopen om bij het meer te komen.
3. In Tarakan kun je een boot nemen naar Tawau. Vanuit daar kun je eenvoudig naar Semporna reizen. Helaas zijn er geen vluchten tussen Kalimarau en Tawau.
Hoi Robbert,
Ontzettend leuke en inspirerende blogs! Jij geeft als tip te boeken bij Local Guides voor een oerang oetang tocht. Heb jij ervaring met hen? Jouw blog dateert uit 2016 en ik kan reviews van hen op tripadvisor lezen vanaf 2017. Ben gewoon benieuwd 🙂
Hoi Elize,
Het artikel heb ik inderdaad in 2016 geschreven, maar ik update regelmatig. Local Guides is echt een fijne organisatie met goede gidsen, daarom beveel ik ze aan 🙂 .
Groet, Robbert
dag Robbert, dank voor deze mooie site
een vraag;
in de maand mei 2019 willen we graag voor ongeveer een maand Kalimantan bezoeken. mijn man vliegt vanuit Lhasa, mijn dochter vanuit Australië en ik vanuit Amsterdam. wat is ,denk jij, beter /goedkoper, te vliegen naar Jakarta of Kuala Lumpur om vandaaruit Kalimantan binnen te vliegen?
de wens is er om te duiken bij Derawan, een trektocht of riviertocht te maken en naar Tanjung Puting te gaan. is dat haalbaar in dik drie weken?
alvast dank voor je reactie…
Hoi Hilda,
Als je op Skyscanner of Momondo kijkt, kun je eenvoudig zien wat het meest gunstig is. Naar Balikpapan gaan bijvoorbeeld geen directe vluchten vanuit Kuala Lumpur, al kun je wel direct naar Pontianak. Vanuit Jakarta kun je naar beide. Check de prijzen even op de voorgenoemde sites.
Je planning lijkt me verder in orde!
Hoi Robert
Ik ben onderweg naar Kalimantan. Ik loop tegen dikke prijzen aan omdat ik alleen reis, voor bv een tour naar orang utans of Dayaks. Of tour naar binnenlanden vanuit samarinda.
Ik begin erg te twijfelen om te gaan. Zo zonde als ik de trips te duur vind….
Heb jij nog adviezen??
Ik heb al. Diverse reusburo gevraagd, maar ze hebben geen boekingen nu.. Verkeerd seizoen, geen toeristen. En op Facebook reisgenoten gezocht.
Ik spreek wel indonesisch.
Please… Moet ik gaan of niet… Ben nu nog op Java. Heb nog ruim 3 weken vrij…
Pff vervelend. Ja, de tours zijn inderdaad prijzig, tenzij je andere groepen kunt joinen. Heb je al navraag gedaan bij Local Guides? Wellicht dat zij al mensen hebben.
En anders dingen doen zonder gids, maar goed, je wilt natuurlijk veel van het eiland zien, en voor veel dingen is een gids en privétransport nodig. Al kun je sommige uitstapjes tevens zelf regelen, zeker als je Indonesisch spreekt. Helaas zullen ook dan de prijzen meestal hoog zijn.
Dus, contacteer Local Guides eventjes en kijk wat zij voor je kunnen doen.
Groet,
Robbert
Hallo Robert,
Ik word helemaal enthousiast door alle verhalen over Indonesie! Ik ben nu een reis aan het plannen en wil graag jouw advies inwinnen.
Het plan is om 60 dagen weg te gaan.
2 weken Kalimantan, Flores, Sulawesi en 1 week Ambon en Raja Ampat. Er is nu alleen een discussie of dit te doen is of dat twee weken te weinig is om de highlights te zien en een beetje te ontspannen. Zo ja, waar zou jij de aanpassingen in maken of eventueel skippen ivm het lastig bereiken van een eiland. Ik spreek de taal enigszins, mocht dat de keuze beinvloeden.
Dankje!
Groetjes,
Michelle
Hey Michelle,
Voor Sulawesi zou ik echt minimaal 1 maand uittrekken. Kalimantan ligt eraan of je enkel de geijkte highlights wilt zien of nog veel meer… Flores kan wel in een week of twee.
Ik hoor het graag van je.
Hallo Robbert,
Ik twijfel erg tussen Kalimantan en Sulawesi. Het leukste in Kalimantan lijkt mij om een week naar de Apokayan Highlands te gaan. Ik kan hier echter zeer weinig informatie over vinden op internet. Ik zie bij jou dat het relatief lastig is om er te komen. Is het verder prima te organiseren en is het een beetje betaalbaar? En is het veilig? Ik ga in het regenseizoen (februari), en ben bang dat het dan extra moeilijk is om de tocht te organiseren. Ben benieuwd of jij hier iets mee kan.
Groetjes Mitchel
Hoi Mitchel,
Qua reizen is Sulawesi in ieder geval makkelijker, dat kan ik je sowieso al zeggen.
Voor wat betreft de Apokayan Highlands zou je even contact kunnen opnemen met borneotourgigant.com/Apokayan. Zij verzorgen tours en kunnen je er alles over vertellen.
Veel plezier alvast!
Hoi Robbert,
Bedankt voor de reactie. Ik heb de knoop doorgehakt en ga tijdens mijn zuid-oost Azië reis 3 weken door Sulawesi trekken.
Super!
Hoe reis ik van Tawau Borneo , naar de Derawan eilanden ?
alvast bedankt A. Jongenelen
Hoi A,
Je kunt vliegen naar Tarakan en vanuit daar een vervolgvlucht naar Berau nemen. Daar zal je een (gedeelde) taxi moeten nemen naar de haven van Tanjung Batu (2,5 uur), vanwaar je de boot neemt (30 tot 45 minuten).
Alternatief is de ferry van Tawau naar Tarakan en daarna de ferry/speedboot van Tarakan naar Tajung Selor. Daar kun je een gedeelde auto of taxi naar Tanjung Batu (6 uur) pakken en daarna op de boot stappen (30 tot 45 minuten).
Soms gaat er ook een speedboot van Tarakan naar Derawan (2,5 tot 3 uur). Dit is alleen erg duur. Er zijn boottochten op maandagen en zaterdagen (contacteer Scuba Junkie Sangalaki voor meer info hieromtrent).
Succes!
Dag Robbert,
Super leuk om je blog te lezen! We willen komende zomer graag naar Borneo voor 3 weken. We zijn in dubio of we voor het Maleisische deel of het Indonesische deel moeten gaan. We hebben het idee dat het Maleisische deel makkelijker te bereizen is maar hoe moeilijk kan het Indonesische deel zijn?
Hopelijk kan je hierin met ons meedenken, dat zou heel fijn zijn!
Groetjes, Floor
Hey Floor,
Thanks voor je vraag.
Maleisisch Borneo is zeker makkelijker te bereizen ja. Het vervoer op Kalimantan is nogal eens een uitdaging, terwijl dit op Maleisisch Borneo vrijwel nooit zo is.
Het is niet altijd eenvoudig om van de ene naar de andere bestemming te komen, al is dit de laatste tijd gelukkig verbeterd. Dus ja, het is allemaal net wat avontuurlijker, maar zeker wel te doen hoor.
In Backpackgids Indonesië heb ik trouwens de transportmogelijkheden tussen de bestemmingen uiteengezet. Ook vind je er leuke routes die je kunt volgen tijdens je reis op Kalimantan 🙂 .
Als er nog wat is laat het me zeker weten!
Hoi Robbert,
Leuke blog! Wij zijn aankomende april 15 dagen op Kalimantan. We vliegen in op Pangkalanbuun en willen daar 4 of 5 dagen Tanjung Puting in (is dat te lang denk je?) via Local Guides en daarna richting omgeving Banjarmasin (vanwaar we ook weer weg vliegen). Het leek ons te weinig tijd om nog ri bv Derawan te reizen. Wat voor tips heb je voor omgeving Banjarmasin? De meerdaagse trek door Meratus Mountains (via wie/wat te boeken?) spreekt ons in ieder geval erg aan. We hebben ineens het idee dat we misschien te veel tijd hebben voor het gebied dat we nu in Kalimantan in ons hoofd hebben haha. Maar tickets liggen natuurlijk al wel vast. Graag jouw advies 🙂
Groet Sofie
Hey Sofie,
Thanks voor je berichtje en een vet plan wat jullie hebben!
Tanjung Puting is nooit te lang, al is de driedaagse excursie ook heel vet om te doen. Check anders even dit stuk.
Rond Banjarmasin is de Lok Baintan Floating Market leuk om bezocht te hebben. Daarna kan je de bus pakken naar Loksado om de Meratus Mountains mee te pakken, of dit in Banjarmasin regelen. Dan heb je het in die regio wel gezien. Voor Kalimantan sta ik enkel in direct contact met Local Guides, zij bieden geen tours aan in het Meratus-gebergte. Echter, via Google zie ik een hoop resultaten en misschien ook even navraag doen in de Facebookgroep ‘Backpackers Indonesia’.
Op zich zou je Derawan er makkelijk aan vast kunnen plakken als je 15 dagen hebt hoor. Vliegen via Balikpapan naar Berau is dan wel de snelste optie. Is alleen wel zeer prijzig (206 euro voor een enkeltje!). Je kunt ook de lange rit (zo’n 14 uur) van Banjarmasin naar Balikpapan maken, en vanuit daar vliegen naar Berau.
Ga je niet naar Derawan, dan zou ik inderdaad 5 dagen Tanjung Puting doen.
Als je nog vragen hebt, laat het me zeker weten 🙂 .
Succes en veel plezier!
Overigens vind je in Backpackgids Indonesië meer tips voor Kalimantan en de andere Indische eilanden, inclusief routes.
Hoi Robbert,
Bedankt voor je reactie. Ik denk dat we onze reis dan gewoon lekker ‘slow starten’ op Kalimantan. En door voor een langere Tanjung Puting boottocht kiezen, misschien nog een jungle trekking bij Palangkaraya en dan door richting het gebied rondom Banjarmasin en Loksado. Even naar Derawan klinkt inderdaad verleidelijk. Maar we hebben het geluk hierna nog bijna 4 weken naar Maleisisch Borneo en ruim 4 weken naar Sulawesi te gaan. Dus qua mooie stranden/duiken zullen we nog wel aan onze trekken komen denk ik zo 🙂 Dus voor die plekken ga ik nog even je site bekijken! 😉
Groet, Sofie
Dan zou ik het inderdaad lekker zo doen. Op Sulawesi heb je ook genoeg paradijselijke stranden, dus dat gaat helemaal goed komen. Zeker als je er ruim 4 weken heengaat. En qua duiken natuurlijk helemaal als Maleisisch Borneo erbij zit!
Als je nog vragen hebt over jullie reis, dan hoor ik het graag van je 🙂 !
Hoi Robbert,
Ik heb je zeer praktische reisgids op m’n pc maar heb toch nog een vraagje. Wij gaan als gezin (3 volwassen dochters) een maand naar Indonesisch Borneo. (aankomend augustus) Ook naar Maratua. Ik heb jouw advies gevolgd, vliegen naar Berau. Dan een bus(??) naar de haven en daar de ferry. Er is niks over de openbare ferry te vinden helaas. Nu vernam ik dat die boot alleen tussen 9 en 11am vaart? Heb jij dat destijds ook ondervonden? Dan ben je dus altijd te laat vanuit het vliegveld? Een nachtje Berau of ik zou dan nog dichter bij de haven (hoe heet dat plaatsje?) willen logeren. Hoe deed jij dat? Ik had aangenomen dat zo’n boot de hele dag zou varen…
Bij deze ook bedankt voor je fijne reis blogs en zeer praktische reistips!
Anja
PS de boat trips op zoek naar oerang oetans zou je toch wel vooraf moeten boeken in het hoogseizoen ookal is dat duurder (door corona is 30% van deze bedrijfjes helaas omgevallen en zitten ze heel
volgeboekt)
Hey Anja,
Dankjewel voor je reactie.
Ik heb info gevonden dat er inderdaad een boot naar Pulau Maratua om 9 uur ’s ochtends vanuit de haven bij Tanjung Batu. Deze doet er 2 uur over en kost 100.000 IDR per persoon. Dus inderdaad, dan een nachtje in Berau (Tanjung Redeb) blijven.
Vanuit Tanjung Redeb rijden er iedere dag bussen naar de haven bij Tanjung Batu, dit duurt 1,5 tot 2 uur en kost 50.000 IDR per persoon. Maar je kunt ook een taxi pakken als je sneller wilt zijn, dit kost 600.000 tot 700.000 IDR.
Het KAN trouwens ook zo zijn dat er boten vertrekken vanuit de haven van Tanjung Redeb. In het verleden was dit wel zo, maar vraag dit even na in Berau – bijvoorbeeld op de airport.
Op hele toeristische bestemmingen, bijvoorbeeld vanaf Bali of Lombok naar plekken als Nusa Penida en Nusa Lembongan, varen er inderdaad hele dag boten. Maar op dit soort afgelegen plekken niet, daar is simpelweg te weinig animo voor 🙂 .
Over de orang-oetans, bedoel je in Tanjung Puting? Dank voor de laatste info. Ik zou dit trouwens via Local Guides regelen, zij zijn echt de beste qua tours daar.
Fijn om te horen dat jullie veel aan de gids hebben trouwens, en ook tof dat jullie zo’n avontuur op Kalimantan aangaan.
Als er nog iets is, laat het zeker weten!
Dankjewel Robbert! Fijn dat we dat nu weten, een nachtje boeken dus. 😉
Ik bedoelde inderdaad de orang oetans in NP Tanjung Puting. We hebben inmiddels een boot via Local Guides geboekt (jouw tip, thanks) – helemaal alleen voor ons gezin. Ze bieden tegenwoordig niet langer dan 3 dagen tours aan in de zomer vanwege wat ik hierboven schreef (30% minder boten als gevolg van corona)
Hoi Anja,
Fijn!
Ik heb hierover eventjes contact opgenomen met Local Guides, en zeggen dat alle tours gewoon beschikbaar zijn, maar dat het voor de zomer simpelweg volgeboekt zit.
Groet,
Robbert