13 geweldige dingen om te doen in Bandung (+ tips)

Een lawaai van ongekende proporties is aan de gang als ik mijn riem vastmaak en mezelf probeer te kalmeren. Ik zit linksvoor in een tweemotorig propellervliegtuig van het type ATR 42, op het punt van vertrekken van Semarang naar Bandung. Ondertussen zijn mijn handen nat van het zweet en ben ik niet meer aanspreekbaar. De man die naast me zit probeert het nog, maar ik ben in totale focus.

Ik voel me verre van fijn en er gaan diverse doemscenario’s door mijn hoofd. Het vliegen in zo’n propellervliegtuig is eerlijk gezegd een van m’n grotere angsten. De talrijke horrorverhalen die ik in de voorbereiding op deze vlucht gelezen heb, hebben dat alleen maar versterkt. Nu gaat het dan toch gebeuren.

Langzaam sluit ik mijn ogen en hoop ik simpelweg op het beste…

Als je in Indonesië rond aan het reizen bent en gaat backpacken in Bandung, kun je jezelf voorbereiden op aantrekkelijke landschappen bezaaid met grillige vulkanen, mystieke kratermeren en fotogenieke theeplantages. Maar dat is niet het enige, zo kun je er goed shoppen, Nederlandse invloeden bewonderen en je smaakpapillen verwennen. Al kan je eigenlijk overal in Indonesië wel lekker eten weet ik inmiddels 🙂 . Toch staat Bandung bekend als een regelrecht paradijs voor foodies.

Los van wat er allemaal te doen is, is het goed om te weten dat Bandung tussen drie bergen op 750 meter boven zeeniveau ligt. Hierdoor is het er relatief koel, wat een verademing is wanneer je bijvoorbeeld uit het snikhete Jakarta komt.

Ben jij van plan om naar Bandung, het vroegere ‘Parijs van Java’ te gaan? Mis dan niet de tips uit dit artikel. Het zou namelijk zonde zijn als je denkt dat het alleen maar een vieze, drukke plek met vervuilende auto’s is. Want er is meer te zien en beleven in de bloemenstad, veel meer. Bandung zelf is misschien niet bijster boeiend, maar de omgeving zeer zeker wel.

Ik weet het nog goed, toen ik er voor het eerst kwam. Het was weer zo’n typische Indonesische stad waar ik verre van dol op ben. Overal verkeer en uitlaatgassen. Zo’n zelfde gevoel als toen ik in Makassar was. Gelukkig wist ik even later hoeveel moois er in de buurt ligt.

In deze gids bespreek ik dertien gave dingen om te doen in Bandung en omgeving. Daarna deel ik de leukere plekjes om te overnachten en een hapje te eten met je. Ik sluit met wat praktische tips, bijvoorbeeld hoe je in Bandung komt.

Activiteiten en bezienswaardigheden in Bandung en omgeving

Wat te doen in Bandung en omgeving? Hier zijn ze dan, alle activiteiten en bezienswaardigheden die ik je aanraad.

Bezoek Kawah Putih – de ‘Witte Krater’

Kawah Putih, ook wel bekend als de ‘White Crater’, is een heus natuurwonder op ongeveer 50 kilometer ten zuiden van Bandung. En echt, daarmee heb ik niets te veel gezegd. Wat een magische spot is dit.

Mocht je trouwens denken dat het om een wit kratermeer gaat, dan heb je het mis. De kleur van het water is namelijk fel turquoise. Het witte zit ‘m in de stinkende zwaveldampen die erboven hangen. Het zorgt voor een schitterend effect.

Over stinken gesproken, zwavel ruikt serieus sterk. Er wordt aanbevolen om niet langer dan 15 minuten aaneengesloten in de krater te bivakkeren. Je kunt dan namelijk misselijk worden, hoofdpijn krijgen of je mond kan uitdrogen.

Vanuit Bandung-centrum is het ongeveer een uurtje rijden naar Kawah Putih. Echter, met het drukke verkeer ben je al snel 2 uur op pad. Wees niet getreurd, want onderweg ga je genieten van mooie rijstvelden en de bosachtige omgeving.

Neem een kijkje bij de actieve vulkaan Tangkuban Perahu

Heb je al eens een actieve vulkaan bezocht? Dit is mogelijk in de omgeving van Bandung, namelijk bij Tangkuban Perahu. Schrik trouwens niet van het woordje ‘actief’, de laatste uitbarsting dateert van 1983. Alweer even geleden dus.

Op zo’n 1.830 meter hoogte is een viewpoint en kijk je uit op het grillige landschap. Als je naar beneden loopt kom je bij de Kawah Domas hotsprings. Helaas is dit enkel mogelijk met een gids, wat tot gevolg heeft dat veel van deze mensen zich nogal (kunnen) opdringen.

In tegenstelling tot Kawah Putih, ligt Tangkuban Perahu ten noorden van Bandung, op ongeveer een uurtje rijden (30 kilometer). Je kunt dit gewoon met de taxi doen.

Wandel door de Malabar Tea Plantations

Waar de Cameron Highlands in Maleisië bekendstaan om de adembenemende theeplantages, zijn dit de Malabar Tea Plantations in Bandung. Hoe lekker is het om in zo’n rustgevende omgeving terecht te komen nadat je een paar dagen in de stadsdrukte bent geweest? Heerlijk toch?

Je kunt in Bandung een excursie boeken, waarbij een gids je onderweg meer vertelt over de theeproductie terwijl je allerlei plukkers aan het werk ziet. Zo kom je erachter hoe thee, het drankje dat je waarschijnlijk regelmatig drinkt, wordt gemaakt.

Nog iets: wanneer je voor de ultieme local-ervaring wilt gaan, heb je de mogelijkheid om bij lokale bewoners te overnachten.

De plantages liggen op 45 kilometer ten zuiden van Bandung. Je kunt het beste een tour boeken zodat transport is inbegrepen. Met het openbaar vervoer is het namelijk een stukje lastiger om er te komen. Een andere optie is om een local te vragen om je erheen te brengen, iets wat vrij gebruikelijk is in Indonesië.

Andere theevelden om op je lijstje te schrijven, zijn Kebun Teh Sekitar Ciater, Ciwidey en Riung Gunung.

Voel je één met de natuur bij Dago Pakar

Zo’n 15 kilometer ten noorden van het stadscentrum ligt Dago Pakar, dat uit twee verschillende parken bestaat: Taman Hutan Raya en Taman Wisata Maribaya. Hieronder bespreek ik enkele hoogtepunten van beide spots.

Taman Hutan Raya

Als je op zoek bent naar rust en bijna letterlijk door de natuur omarmd wilt worden, dan raad ik je aan om naar Tebing Keraton te gaan. Vanaf een klif kijk je daar uit op de bosrijke omgeving. Heb je nooit eerder gemediteerd? Dit is er de perfecte plek voor.

Verder vind je in het park twee watervallen die het bezoeken waard zijn: Curug Lalay en Curug Omas.

Taman Wisata Maribaya

Weer een stukje noordelijker ligt Taman Wisata Maribaya, dat wandelend te bereiken is vanuit het eerder genoemde Taman Hutan Raya.

Een absolute aanrader is om naar de Maribaya Waterfall te lopen, een hike van om en nabij de 5 kilometer. Niet alleen is deze waterval schitterend, de weg erheen is minstens net zo bijzonder. Je loopt dwars door het ongerepte oerwoud en ademt onderweg de zuiverende berglucht in. Bovendien herbergt het gebied nog twee spannende grotten: Gua Japang en Gua Belanda, ook wel bekend als de Japanese Cave en de Dutch Cave.

Vergeet niet in de natuurlijke warmwaterbronnen te springen, je zult je als herboren voelen. Dat heb je wel verdiend na deze stevige wandeling.

Bezoek het traditionele dorpje Kampung Naga

Toegegeven, dit is niet het meest dichtbijgelegen plekje dat je vanuit Bandung kunt bezoeken, maar een must als je écht van de gebaande paden wilt gaan. Het is zo’n bestemming waar oude gewoonten de boventoon voeren. Bijzonder om te weten: je zult het dorpshoofd moeten informeren wanneer je interesse hebt om een bezoek te brengen aan de gemeenschap.

Gaaf is om met een lokale gids uit het plaatsje de boel te verkennen. Hij zal je van alles vertellen over het lokale primitieve leven in Kampung Naga. Ik zeg primitief, omdat men bijvoorbeeld geen elektriciteit heeft. Verder krijg je een kijkje in een van de huisjes, huisjes die middenin de prachtige groene rijstvelden liggen.

Het dorp ligt op ongeveer 2 uur rijden ten oosten van Bandung. Al met al is het wel een gave lokale belevenis.

6. Eet met een view bij Dapur Caringin Tilu

Bukit Moko, het is een berg in Bandung vanwaar je een werkelijk adembenemend uitzicht over de stad en de bergvalleien hebt.

Ik wil je aanraden om tijdens het ondergaan van de zon te gaan eten bij Dapur Caringin Tilu, Het is wel wat duurder, maar je betaalt soms nou eenmaal iets meer als je een mooie ervaring wilt.

Trouwens, indien je naar meer restaurants op zoek bent in Bandung waar natuur domineert, dan heb ik nog een paar tips voor je:

• The Valley Bistro Cafe: een van de bekendere plekken in Bandung met uitzicht over de stad vanuit de bergen.
• Dusun Bambu: geloof het of niet, maar je hebt hier de optie om in een soort vogelnest te eten.
• Cafe D’Pakar: een ideale plek om tot jezelf te komen middenin de bergen. Bestel een koffie en de ‘sweet bread toast’, meer heb je hier niet nodig.
• Sapu Lidi: als je voor een authentieke Indonesische ervaring wilt gaan middenin de rijstvelden. En wanneer je van ontspanning houdt 🙂 .

Enne, mocht je graag eens bij een traditioneel Indisch zaakje willen eten, ga dan naar Warung Lela of Warung Talaga. Dit zijn van die typische tentjes waar je voor omgerekend een euro superlekkere gerechten hebt. Ik ben fan 🙂 .

Snuif cultuur bij Saung Angklung Udjo

Weer helemaal wat anders dan de bovenstaande activiteiten, is het bijwonen van de Saung Angklung Udjo, een bijzondere culturele show waar je kunt genieten van de lokale ‘Angklung’-muziek.

Het is fantastisch om te zien hoe de locals, veelal kinderen en jongvolwassenen, hier vol passie hun bamboe-instrumenten bespelen. De vrolijkheid van deze mensen is onbetaalbaar, eigenlijk alleen daarom al zou je een kijkje moeten gaan nemen.

En het hoeft niet alleen bij kijken te blijven. Ook als backpacker wordt uitgedaagd om mee te dansen. Durf jij jezelf over te geven?

Vaar over Lake Cileunca

Het Cileunca-meer, lokaal ook wel ‘Situa Cileunca’ genoemd, is een rustgevende plek omringd door theeplantages en glooiende heuvels. Het is hier lekker koel, aangezien je er op zo’n 1.500 meter hoogte zit. Om precies te zijn in Pangalengan op 50 kilometer ten zuiden van Bandung.

Zonder te overdrijven is het bijna meditatief om hier een boottocht over het water te maken en al die prachtige natuur om je heen te zien, zo puur is het er. Verder kun je er goed vissen, je ziet er dan ook regelmatig locals een lijntje uitgooien.

Overigens is er tevens nog een brug die twee dorpjes met elkaar verbindt, de ‘Love Bridge’. Waarom deze naam? Het schijnt dat veel stelletjes hier de liefde gevonden hebben.

Verwacht hier trouwens geen massa’s toeristen, het is een plek die redelijk onontdekt is. En gelukkig maar 🙂 .

Ga shoppen

Het zou vreemd zijn als ik in een artikel over Bandung geen woord rep over shoppen. Immers, dit is juist iets waar de stad zo beroemd om is.

Maar, waar moet je zijn?

De Cihampelas Walk in Bandung is een walhalla voor shoppers. Je kunt hier voor spotprijzen (namaak)-merkkleding kopen, veelal van uitstekende kwaliteit.

Het winkelcentrum wordt omgeven door bomen waardoor je het gevoel hebt in een soort jungle te lopen. Dit zorgt voor een gezellige setting, zeker in de avonduren wanneer alles sfeervol verlicht is.

Behalve winkelen, kan je er heerlijk eten bij een van de vele coole cafeetjes. Indien je graag pittig eet, probeer dan eens de ‘nasi ambeng’.

Andere tips qua winkelen zijn de Paris van Java Supermall, de Trans Studio Mall Bandung, The Kings Shopping Centre en de Braga Citywalk. De laatstgenoemde ligt in de nostalgische straat Jalan Braga, leuk om even een kijkje te nemen en een drankje te doen in een van de cafés.

Bekijk Nederlandse koloniale gebouwen

Zoals op wel meer plekken in Indonesië valt er ook in Bandung genoeg te ontdekken met betrekking tot het Nederlandse koloniale verleden. Door de stad vind je tal van interessante gebouwen uit de tijd van de VOC. Het is leuk om je hier een beetje in te verdiepen, en op die manier een beeld te krijgen van de rol die Nederland vroeger in Bandung (en de rest van Indonesië) heeft gespeeld.

Een voorbeeld is Villa Isola, een aandachtstrekker uit 1932-1933 en ooit de residentie van de miljardair Dominique Willem Berretty. De man die later omkwam bij een vliegramp. Sinds 1955 behoort het gebouw trouwens tot de plaatselijke universiteit. Rondom het bouwwerk ligt verder nog een fraaie tuin.

Een andere trekpleister is Gedung Saté, voorheen zat hier het Departement van Verkeer en Waterstaat. Tegenwoordig is het nog altijd in gebruik als overheidsgebouw. Er is een museum om meer over de geschiedenis te leren en een tuin om te ontspannen. De naam ‘saté’ slaat overigens op de uiteinden die iets weg hebben van spiesjes.

Ten derde is Gedong de Driekleur een gebouw met, hoe kan het ook anders gezien de naam, Nederlandse invloeden. Vandaag de dag is het een bankkantoor.

In het al genoemde Jalan Braga vind je trouwens evengoed meerdere Nederlandse gebouwen. De oorspronkelijke naam ‘Karreweg’ kan niet Nederlandser. Op zondagen is het er autovrij en daarmee lekkere rustig.

Tof is om in Bandung een fiets te huren via bijvoorbeeld BOSEH Bike Share, en op eigen houtje naar de bovengenoemde spots te gaan. Sluit je tocht af met een taartje in Sumber Hidangan, een Nederlands-Indonesische bakkerij die gebakjes, taartjes en andere lekkere dingen voor je heeft. Zelfs de menukaart is er in het Nederlands. Vroeger heette deze zaak ‘het Snoephuis’.

Check de zonsondergang bij Tebing Karaton

Zoek je nog een mooie spot om de zonsondergang te bewonderen? Spring op de scooter naar Tebing Karaton, een kilometer of twaalf buiten het centrum gelegen. Het uitzicht vanaf de klif op het groene decor is indrukwekkend.

Om daar te komen zal je de laatste 2 kilometer moeten lopen of je neemt een motor-taxi. Zelf rijden is gezien de slechte wegomstandigheden niet aan te raden.

Voor de vroege vogels is de zonsopkomst eveneens een topmoment om te gaan.

Verfris jezelf bij Sanghyang Heuleut

Sanghyang Heuleut is een helder meertje en een fijne plek om te relaxen en om een duik te nemen. Het is niet enkel de kleur van het water die indruk op je zal maken, ook de grote rotsen en stenen zorgen voor een pittoreske aanblik.

Ik raad je overigens aan om de weekenden te mijden, aangezien er dan veel locals naar Sanghyang Heuleut komen. Doordeweeks heb je desondanks een goede kans deze droomspot helemaal voor jezelf te hebben. (Westerse) toeristen zal je er weinig zien, dit omdat er simpelweg nog niet zoveel bekend is over deze bezienswaardigheid.

Als je dan toch een local tegenkomt, vraag dan eens naar het verhaal achter Sanghyang Heuleut. Er wordt bijvoorbeeld beweerd dat het meer ooit een belangrijke badplaats was voor engelen…

Relax in de hot springs van de Cibuni Rengganis Crater

Tot slot van de bezienswaardigheden in Bandung is de Cibuni Rengganis Crater het noemen waard. Je vindt dit fascinerende landschap op 1,5 uur rijden vanuit de stad.

Mistige zwaveldampen rijzen op uit de grond, in een ietwat mysterieuze en bosrijke omgeving.

Lekker relaxed is om er te baden in de warmwaterbronnen en om je in te smeren met zwavelmodder uit het pruttelende modderbad. Het is alsof je een middagje naar de spa gaat, maar dan volledig natuurlijk.

Je hebt er tevens de Rengganis-hangbrug, die boven het kraterlandschap bungelt, om overheen te wandelen.

Is de floating market in Lembang de moeite waard?

Zelf vind ik de floating markets, oftewel de ‘drijvende markten’ vaak nogal tegenvallen. Het blijken dan regelrechte toeristenvallen en het authentieke karakter is ver te zoeken. In Lembang, op zo’n 17 kilometer ten noorden van Bandung is er een die me ook nauwelijks kan boeien.

Verwacht in ieder geval geen authentieke drijvende markt, want dan kom je bedrogen uit. Het is eerder een soort themapark om iets te eten en waar veel kinderen aan het spelen zijn. Het is dus absoluut niet een floating market zoals je bijvoorbeeld rond de Mekong Delta in Vietnam gewend bent of zoals je die in Bangkok veel ziet.

Verder is er een European House, de cactus- en steentuin en kun je een tochtje over het meer maken in een waterfiets.

Persoonlijk zou ik er geen uur voor in de auto gaan zitten eerlijk gezegd. Wellicht is het de moeite als je kleine kinderen hebt die zin hebben in een beetje vertier. Daarvoor zijn het minidorp Kota Mini Lembang en Farmhouse Susu Lembang trouwens evengoed twee aanraders.

Welke tours in Bandung zijn populair?

Get Your Guide is het toonaangevende platform op het gebied van tours en activiteiten, waar ook ter wereld. Hieronder zie je de meest populaire uitstapjes in Bandung. Wil je net als andere backpackers een van de tours doen? Binnen een paar klikken heb je geboekt.

Welke eet- en drinktentjes in Bandung zijn leuk?

Ik heb hierboven al een aantal eet-spots genoemd, in dit gedeelte geef ik mijn persoonlijke tips voor wat betreft de typisch lokale eettentjes in Bandung. Oftewel, de echte warungs. Daarna heb ik nog een rits leuke koffiebars voor je in petto.

Voor erg goede ‘nasi goreng’ -gebakken rijst- is Nasi Goreng Portal GG een aanrader. Al stikt het eerlijk gezegd van de uitstekende nasi goreng-warungs in Bandung. Nasgor Tiarbah Bandung is evengoed een tent om te noteren.

Vind je ‘nasi campur’ ook zo lekker? Hierbij kies je verschillende items uit bakjes die veelal in een vitrine staan uitgestald. Twee tips die ik voor je heb zijn Nasi Campur 88 en Rumah Makan Linkie. Check wel eventjes wanneer ze het allemaal bereid hebben, zodat je de kans op een voedselvergiftiging minimaliseert.

Dan ‘gado-gado’, het beroemde gerecht bestaande uit onder andere rijstcake, gekookte groenten, pepertjes en huisgemaakte pindasaus. Ik ben er dol op. Een van de betere warungs om dit te gaan eten is Gado Gado Teuku Angkasa.

Verder moet je ’terang bulan’ een keer geprobeerd hebben, een luchtige pannenkoek met toppings als pinda’s, hagelslag, kaas en kokosrasp. Het is een heerlijk toetje. Of leg het in de koelkast en je hebt de ochtend erop een super-ontbijtje! Terang bulan, of ‘martabak manis’, koop je bij een kraampje langs de weg en is in de meeste gevallen enkel ’s avonds te krijgen. Martabak Terang Bulan BOGASARI maakt erg goede. Je kunt er bovendien ‘martabak telor’ proberen, de hartige en gefrituurde variant met groenten, pepertjes en ei.

Een bruisende spot voor streetfood is Sudirman Street Day and Night Market. De inwoners van Bandung komen er met familie en vrienden om gezellig iets te eten met elkaar. Ga hier ’s avonds naartoe, dan hangt er echt een leuk sfeertje.

Mocht je trek hebben in een rijkelijk smakende espresso, een verkoelende ijskoffie of een romige cappuccino, dan heb je in Bandung zat leuke koffiebars om heen te gaan. Mijn persoonlijke favorieten zijn hi, brew!, Eighteen Coffee Bandung en TOMORO COFFEE. Bij de meeste koffiezaken kun je eveneens terecht voor een meer Westers getint ontbijt.

Waar in Bandung raad ik je aan om te overnachten?

Ik wil je alvast zeggen dat het niet altijd even eenvoudig is om een leuke accommodatie te scoren in Bandung. Veel hostels ga je er sowieso niet vinden. Om je uit de brand te helpen, heb ik de fijnere slaapplekken voor je geselecteerd.

Een tip om voor weinig te overnachten is OsteL By OstiC. In tegenstelling tot de meeste goedkope slaapplekken in Bandung is het hier heel erg schoon. Het is bovendien een goede spot om om andere backpackers te ontmoeten. Een ander hostel met prima recensies is Tokyo Cubo. Het is er schoon en ze ligt vlakbij het treinstation van Bandung.

Of verblijf in een rustige wijk in een goed uitgeruste kamer in een villa bij Dago Teuku Angkasa 14. Er is tevens een zwembad. Een ander leuk en karakteristiek guesthouse op enkele kilometers van het centrum is het Sekararum Butik Syariah Guesthouse.

Slapen in een sfeervol, authentiek houten huisje omgeven door groen en rust? Dit doe je bij Rumah Lereng Bandung, al zit je wel 14 kilometer buiten het centrum. Maar goed, dan heb je ook wat!

Slaap je liever een een wat luxer hotel en heb je simpelweg behoefte aan comfort? Dan zijn The Trans Luxury Hotel Bandung en Hilton Bandung twee uitstekende opties.

Hoeveel dagen raad ik je aan om in Bandung te blijven?

Om in elk geval een aantal hoogtepunten in de omgeving te bezoeken adviseer ik je om tenminste 2 volle dagen in Bandung te blijven.

Zit je niet vast aan een strak tijdschema, plak er dan een derde dag aan vast om door het centrum te slenteren en daar nog wat dingen te bekijken.

Hoe zit het met transport in Bandung?

Tof is om zelf een motorbike te huren voor 75.000 IDR per dag, en zo naar veel van de plekken rijden. Maar wellicht dat je jezelf hier niet comfortabel bij voelt. Want zoals je weet is het verkeer in Indonesië, en met name in de steden, behoorlijk hectisch. Heb je bovendien geen motorrijbewijs en je komt in een ongeluk terecht, zal je jezelf flink in de nesten werken.

Indien je een privéchauffeur zoekt die al je transportzorgen uit handen neemt, raad ik je aan om deze te boeken. Je gaat met een lokale gids op pad die een boel tips heeft en je kunt naar alle plekjes die je wilt zien.

Overigens zijn ook Gojek en Grab aan te raden om goedkoop van A naar B te komen. Ze bieden zowel scooter- als auto-taxi’s aan. Download de apps en boeken maar.

Wat is de beste reistijd voor Bandung?

Zoals ik al aangaf is het in Bandung een stukje koeler vergeleken met andere bestemmingen op Java. Het is goed om te weten dat er altijd wel een bui kan vallen in de regio, al zal dit doorgaans de welbekende tropische plensbui zijn die niet heel lang duurt.

De beste periode om Bandung te bezoeken is in het droge seizoen, lopend van juni tot en met oktober.

Het regenseizoen loopt van november tot en met maart. Al hoeft het absoluut niet te betekenen dat het continu regent.

Hoe kom je in Bandung?

Bandung Airport is vanuit bijna iedere stad in Indonesië te bereiken, je kunt er tevens vanuit Kuala Lumpur naartoe vliegen (2 uur reistijd). Zelf ben ik er vanuit Semarang heen gevlogen (1 uur en 10 minuten reistijd). Een reis waar ik nogal angstig aan begon, zoals ik in de intro beschreef.

Als je bent aangekomen in Jakarta, kan je echter ook met de bus (ongeveer 3 uur reistijd) of trein (ongeveer 3 uur reistijd) naar Bandung reizen. Ik raad je overigens aan om dit traject met de trein te doen. Onderweg kom je langs schilderachtige landschappen met onder andere felgroene rijstvelden. Het is een trip vol sightseeing.

Hieronder boek je eenvoudig je vervoer naar Bandung:

Waarheen na Bandung?

Wil je vanuit Bandung met de bus of trein doorgaan naar Yogyakarta? Regel dan je treinkaartje online via 12Go Asia. Je kunt ook op het station zelf een ticket aanschaffen, maar weet dat deze trein vaak volgeboekt is voor dezelfde dag. De rit duurt +/- 6,5 uur.

Wanneer je naar Pangandaran wilt, kun je met de trein naar Banjar (3 uur reistijd) of Sidareja (3,5 uur reistijd) gaan en daar een lokale bus pakken naar Pangandaran. Een andere optie is een directe bus vanaf busterminal Cicaheum, dit duurt 7 uur.

Tot slot kan je uiteraard richting Jakarta reizen, mocht je vanuit daar bijvoorbeeld naar huis of een andere bestemming willen vliegen. Met zowel de bus als trein ben je zo’n 3 uur onderweg.

Heb je een route voor Java nodig?

In Backpackgids Indonesië komt Java, inclusief Bandung, uitgebreid aan bod en heb ik heel wat toffe routes voor je uitgestippeld.

Als jij een heerlijke reis op Java en eventueel de rest van Indonesië wilt maken, raad ik je zeker aan om de gids aan te schaffen. Je krijgt er ook nog een bonusgids bij met handige insider-tips.

Wat is jouw ultieme tip voor Bandung? Heb je vragen? Stel ze gerust.