Tuben in Laos: hoe staat het er anno 2015 voor in Vang Vieng?

Toen ik in begin 2012 voor de eerste keer besloot deel te nemen aan het tuben in Laos in het plaatsje Vang Vieng, deed ik dat al met enige rem. Dit omdat het jaar ervoor in ieder geval 27 mensen waren overleden in wat op dat moment hét partygebied van Laos, zo niet van heel Azië, was. Om nog maar te zwijgen over het aantal (zwaar)gewonden dat het plaatsje ieder jaar aan de droevige statistieken kan toevoegen.

Dit soort cijfers hebben geresulteerd in het ingrijpen van de Laotiaanse overheid in 2012. Het gros van de bars werd gesloten en zelfs de bekende tanktops met de tekst “In the Tubing” (ja ik heb er ook twee) werden niet meer verkocht.

‘Tuben’ zou vanaf dan niet meer bestaan, backpackers hoefden niet meer te komen om ladderzat in een rubberen band op de rivier te komen drijven. De ‘gouden’ tijden waren voorbij.

Hoe zit het in 2015, is er werkelijk zoveel veranderd als je in de verschillende blogs kunt lezen? Is het einde van het feestje echt aangebroken? Ik ben voor je op onderzoek uitgegaan om de realiteit voor je in kaart te brengen. Dan weet je in ieder geval wat je kunt verwachten, mocht je willen afreizen naar Vang Vieng.

Enkele bevindingen in december 2015

De eerste bevinding is eigenlijk wel een logische. Het rigoureuze ingrijpen in 2012 heeft er niet toe geleid dat het tuben en feesten volledig is gestopt. Echter, waar in het verleden alle 12 barretjes heel de dag open waren, is dit vandaag de dag niet meer het geval. Op dit moment zijn er per dag nog slechts drie tot vier geopend, meer is overigens ook niet toegestaan door de overheid.

Ik vermoed dat de bevoegdheden dit hebben besloten, omdat men ook de positieve kant van de medaille kent: inkomsten uit toerisme. Als het feestgedruis verboden zou worden, hoeveel zou Vang Vieng dan nog overhouden? Hoeveel backpackers ‘willen’ dan nog naar het plaatsje afreizen?

Hoe zit het met de kabelbanen, glijbanen, schommels en andere activiteiten die in het verleden zou populair waren onder backpackers? Ken jij bijvoorbeeld de dodelijke glijbaan, de ‘death slide’?

Deze ‘attracties’ zijn bijna allemaal verwijderd of gesloten, maak je wat dat betreft dus geen illusies. Dit is maar beter ook, laten nou juist deze ‘attracties’ één van de redenen zijn waarom Vang Vieng zo’n hoog sterftecijfer onder toerisme kent.

Niet vreemd natuurlijk, als je weet dat er rondom deze activiteiten helemaal nooit controle aanwezig was. Mensen letten totaal niet op, en als je niet op tijd losliet, werd je letterlijk naar achter getorpedeerd. Best lastig als je teveel gedronken hebt. En ja, dat heb je in Vang Vieng al vrij snel. Ook in 2015.

Want inderdaad, alcohol is in Vang Vieng tijdens het tuben nog altijd aan de orde. Denk hierbij aan de verschillende drankspellen die bij de barretjes worden georganiseerd zoals ‘flip cup’, ‘shotgunning beers’ en ‘beer pong’ maar ook de gratis shotjes whisky die je bij binnenkomst krijgt. Drugs daarentegen, worden niet meer zo openlijk gepromoot als in het verleden. Dit was wel zo in 2012, toen je werkelijk overal mushroom shakes, happy pizzas, opium, wiet en andere verboden producten op de menukaart zag staan. Echter, om te beweren dat Vang Vieng in 2015 drugsloos is, gaat me wat ver.

Een ander gevaarlijk punt is het springen van rotsen. Iets dat nog altijd gedaan wordt, ondanks de vele blessures die het backpackers in het verleden hebben opgeleverd. Ik kan alleen maar zeggen: denk na voordat je zoiets doet. Zeker als het water ondiep is, vol met stenen of met rotsblokken ligt, is dit niet verstandig. Dit klinkt misschien als een open deur, maar veel mensen zijn hier in het verleden de fout in gegaan. Soms zelfs met fatale afloop. Als je zeker wilt zijn, check dan zelf het water en doe altijd even navraag bij de eigenaar van de bar of het veilig is.

Buiten de bovenstaande feiten, is het in Vang Vieng qua toerisme een stuk rustiger geworden dan voorheen. Helemaal als ik dit vergelijk met de massale toestroom van toeristen die er in 2012 was.

Vang Vieng is tevens een plaatsje dat bekendstond als plek met heel veel tv-barretjes waar onder meer de series Friends en Famliy Guy de boventoon voerden. Nu, in november 2015, is het zo dat er nog slechts een aantal van deze cafés zijn overgebleven.

Veel van deze barretjes zijn inmiddels omgetoverd tot ietwat luxere restaurantjes om de ‘nieuwe’ Vang Vieng-toeristen te kunnen bedienen. Hierbij kun je denken aan groepen van Koreanen en Chinezen die je voornamelijk in de rivier ziet kajakken in plaats van tuben. Verandert Vang Vieng van backpacklocatie naar een plek die zich meer en meer op een ander type reiziger gaat richten?

Wat trouwens nog wel steeds gebeurt, is dat tubers zich volgooien met alcohol nadat ze zijn aangekomen bij de bars aan de waterkant. Dit is op zich niet zo vreemd. Echter, het feit dat sommigen vervolgens terug de band instappen om de tocht van 4 kilometer (!) over de rivier terug naar het dorpje te maken, is wat mij betreft zorgwekkend. Je snapt het al, als je uit de tube valt, kan het zomaar gedaan zijn met je. Dit heeft het verleden inmiddels wel uitgewezen.

Mocht je er nou wel voor kiezen om terug te tuben, zorg er dan voor dat je niet het laatste stop-punt naar het centrum mist. Je wilt immers voorkomen dat je over de rotsen moet klouteren om uit de rivier te kunnen komen. Ik heb meerdere reizigers gesproken, die hier kapotte handen en voeten aan over hebben gehouden.

Weet ook dat het vanaf de laatste bar nog ongeveer een uur drijven is voor je aankomt in het dorp. Zeker als de zon onder is gegaan, kan het erg koud worden. In combinatie met teveel alcohol niet altijd even handig.

Tot slot, iets dat ik ten opzichte van 2012 heb zien veranderen, is dat de meeste reizigers er niet per definitie voor kiezen om drie of vier dagen achtereen laveloos rond te lopen (of te drijven). Vandaag de dag zie je overdag pak ‘m beet 25-60 mensen over de rivier drijven waar dit in de wildere jaren meerdere honderden tubers waren. Waar het toentertijd redelijk uitzonderlijk was om (zonder kater) naar de ‘Lagoon’ of de grotten van Vang Vieng te gaan, te kajakken, een scooter te huren of rotsen te gaan beklimmen, kiezen meer een meer backpackers in 2015 voor een goede afwisseling in de activiteiten.

Conclusie

De conclusie van dit verhaal is dat tuben anno 2015 inderdaad niet meer is wat het ooit was, al kun je tijdens dit ‘ritueel’ nog altijd goed uit je dak gaan. Laat je in ieder geval niet misleiden door berichten dat tuben helemaal niet meer zou bestaan. Dit is gewoonweg onjuiste informatie die door Jan en alleman de wereld in wordt geholpen. Tuben is niet gestopt, het is alleen wat rustiger geworden. That’s it.

Of het ook veiliger is, dat waag ik te betwijfelen. Ja oké, de gevaarlijke attracties zijn afgeschaft maar toezicht op de tubers is er nog altijd niet. Vorige week zijn er bovendien meerdere mensen (naar verluid 4) overleden tijdens het tuben. Dit kan toch niet zo doorgaan? Moet je jezelf eens voorstellen dat je naar Azië gaat om te backpacken en dat je helemaal niet meer terugkeert. Behalve dat je er zelf niet meer bent, hoe vreselijk is dit voor de mensen die jou lief hebben?

Dat er verandering heeft plaatsgevonden, daar kunnen we wat mij betreft beter blij om zijn. Het typische authentieke dorpje Vang Vieng verloor in luttele jaren veel van haar charme aangezien ze al snel bekendstond als dé locatie om helemaal van god los te gaan. Het respect richting de locals toe was ver te zoeken. En dan heb ik het nog niet eens over over het aantal sterf- en blessuregevallen onder reizigers.

Nogmaals, het is ook voor de overheid in Laos een lastige kwestie. Immers, iedereen wil de economische voordelen van toerisme, zeker een relatief arm land als Laos. Echter, de vraag is hoe ver je hierin moet gaan. Moet je hiervoor letterlijk de ziel van de stad verkopen als plek waar het alleen maar om alcohol en drugs draait met mogelijk de dood tot gevolg?

Ik ben benieuwd hoe het plaatsje er over een jaar of vier, vijf voorstaat. Ik hoop, al is het alleen maar voor de locals, dat het ze lukt om de ziel van Vang Vieng terug te halen naar wat ooit een authentieke plek was. Als dit samen kan met backpackers die komen om te tuben zonder gewond te raken of zelfs te overlijden, zou dit helemaal geweldig zijn. Of dit ook daadwerkelijk mogelijk is, zal de toekomst moeten uitwijzen. De juiste eerste stappen zijn wat mij betreft gezet…

Ben jij onlangs nog in Vang Vieng geweest? Ik ben benieuwd wat jouw ervaringen zijn…