De geheime weg naar de Bromo-vulkaan

Heb jij Mount Bromo op Java al gezien? Ondanks dat het er bulkt van de toeristen, is het een zeer bijzondere plek om te zijn. De kolkende krater, het woestijnlandschap en de schitterende uitzichtpunten, lijken bijna surrealistisch zo mooi.

Zelf ben ik het avontuur aangegaan vanuit Surabaya. In de bus heb ik enkele mensen ontmoet die het hadden over een geheime route. Een route waarmee je gratis toegang hebt tot het Bromo Tengger Semeru National Park.

In het komende verhaal neem ik je mee naar deze speciale trip.

 

03.00 uur, tijd om op te staan

Aangezien m’n telefoon het heeft begeven en niet lijkt te reageren op de oplader, kan ik de wekker niet zetten. Hopelijk doet ‘ie het morgen wel, anders is foto’s maken onmogelijk.

Enkele verdoofd lijkende vliegen zitten op de muur. Ik hoor er in de verte nog een zoemen, maar val al rond een uur of half negen in een diepe slaap.

Het is de wekker in de kamer naast naast me die me om drie uur doet ontwaken. Twee mensen die ik in de bus ontmoet heb, gaan vandaag het Bromo-avontuur met me aan. Monica, een Indiase, en een 56-jarige vrouw uit Hongkong, waarvan ik de naam niet heb onthouden. Het is drie uur en daarmee tijd om op te staan.

Als ik Monica met slaap in m’n ogen gedag zeg, blijkt dat de Hongkongse dame niet meegaat. Ze voelt zich niet goed of zo. Misschien maar beter ook. Voor haar en voor het tempo. We hebben immers niet alle tijd van de wereld.

En mijn telefoon? Die geeft gelukkig weer beeld en toont een batterijpercentage van 100%.

 

De zoektocht naar het verboden pad

De aanwezige ijsdouche laat ik voor wat het is. Er is ons warm water beloofd, maar wegens onbekende redenen is dit niet het geval. Het hurktoilet is bovendien weinig uitnodigend. Maar ach, voor minder dan een tientje is het allemaal prima.

Na me goed aangekleed te hebben, vertrekken we om stipt kwart over drie. Op zoek naar het ‘verboden’ pad waarmee we gratis toegang hebben tot de diverse uitkijkpunten. Dit in plaats van 220.000 rupiah -in het weekend is het zelfs 320.000 rupiah) te moeten betalen.

Nog even snel wat bananen kopen om energie te tanken. De hike naar de viewpoint is volgens Monica namelijk zo’n twee uur. Onderweg worden we door allerlei locals aangesproken dat het lopend absoluut niet te doen is. Ze bieden ons een lift aan. Wij weten wel beter.

Uiteindelijk komen we aan bij het Cemara Indah Hotel waar we in de bossen een bord zien met ongeveer de volgende tekst: “Shortcut, prohibited.” Nodigt zoiets juist niet uit om deze verkorte route wel te nemen? Bovendien is dit, voor zover wij weten, de enige manier om de redelijk hoge entreeprijs te omzeilen. We gaan ervoor.

 

De wandeling naar de viewpoints op Gunung Penanjakan

In het begin denken we dat we fout zitten, aangezien er, op enkele afdruipende Fransen na, niemand te bekennen is. Toch leidt Google Maps ons terug naar deze plek. Wanneer we drie meisjes voor ons over het goed begaanbare modderpad zien afdalen, besluiten we om ze te volgen.

En niet zonder succes.

Na een minuut of acht zijn we beneden. Het is de ‘Sea of Sand’, een soort maanlandschap met uitzicht op bergen: de Bromo-vulkaan, Mount Batok en Mount Semeru. Later in het licht, zou de onwerkelijkheid van dit landschap een ontzettende indruk op me maken.

Nu is het vooral donker. De meisjes blijken al lang verdwenen. Hoe komen we bij het Serini-uitkijkpunt, onze eerste echte bestemming? Vooruitlopen brengt ons richting de Bromo-krater, iets waar we later op de dag moeten zijn. Google Maps helpt helaas niet mee, waardoor we letterlijk in verdwaalde toestand verkeren. Het is al rond de klok van vier, we hebben dus nog maar een uur. De zon komt hier namelijk al om vijf uur op.

 

Onverwachte maar broodnodige hulp

Dan komen er twee jongens op ons afrijden. Uiteraard met het praatje dat de viewpoint veel te ver is om te lopen. Ook zouden we helemaal verkeerd zitten. Gelul of zouden ze de waarheid spreken?

Uiteindelijk besluiten we dan toch maar om van het liftaanbod gebruik te maken. Ze brengen ons op de scooter naar boven. We komen langs een soort toegangspoort waar je normaliter de vereiste 220.000 rupiah dient te betalen. De medewerkers lijken er weinig zin in te hebben, sowieso rijden we te snel om ons aan te houden. Onze ‘gratis-missie’ is, behalve dit ritje, daarom alsnog geslaagd.

Ik ben vooral aan het denken waar dan toch die weg is die ons naar het uitkijkpunt zou hebben geleid. Misschien kom ik dit later nog te weten.

We drinken nog snel wat thee en koffie, om daarna de laatste meters naar boven af te leggen. Ik vraag om de gembervariant, maar als ik zie dat het om een pakje poeder met voornamelijk suiker gaat, kies ik voor de gewone thee zonder smaak. De kou valt me trouwens mee, zeker wanneer ik dit met mijn barre tocht naar de top van de Rinjani vergelijk. Handschoenen heb ik hier in ieder geval niet nodig.

Tijd om door te wandelen.

Het zijn meerdere fantastische uitkijkspots waar we een stop maken. De uitzicht op de bergen, de immense zandvlakte die aan een woestijn doet denken en de opkomende zon die de struiken rood doet kleuren, is simpelweg onevenaarbaar:

De Indonesiërs die ik tegenkom, kijken allemaal vriendelijk en groeten me. Als ik in enigszins gebrekkig Indonesisch terugpraat, beginnen ze allen te enthousiast te lachen. Ze willen daarna het gesprek openen, maar ik geef aan slechts gebrekkig de taal te spreken.

Behalve al deze mooie dingen, zie ik ook wat minder leuks. De paarden die als middel worden gebruikt om (luie) toeristen het laatste stuk naar boven te vervoeren. Op zich niet heel erg, maar op het moment dat duidelijk wordt hoe de beesten behandeld worden, draait m’n maag om. Schuim uit de bek, uitdroging, zeer korte aanlijning en de kop wild schuddend. Het doet me denken aan Gili Air.

Maar goed.

Sinds mijn bezoek aan Nusa Penida is mijn telefoon niet maar wat het geweest is. Ik vertrok met 100% batterij, nu valt ‘ie ineens uit. Gelukkig kan ik nog enkele foto’s maken met de telefoon en camera van Monica. Eerlijk gezegd vind ik het helemaal niet erg. Meer genieten, minder bezig zijn met het maken van foto’s en filmpjes.

 

Verlangen naar een bed

Wanneer we naar beneden hiken, begin ik de moeheid best wel te voelen. Het is vooral een bed waar ik naar verlang. Echter, de volgende bestemming is toch echt de Bromo-krater die via een nog onbekende weg zal moeten worden bereikt. Ik laad me op, zowel mentaal als fysiek. Dit laatste gebeurt door het eten van twee megabananen.

Monica zit daarentegen vol energie. Ze praat nogal veel, al merkt ze aan me dat een goede dialoog er nu even niet inzit. We gaan op zoek naar de shortcut die ons bij de Sea of Sand brengt, en dus niet de gangbare weg die het gros van de bezoekers aflegt.

Wanneer we bij een pad staan dat dwars door de uienvelden loopt, vragen we aan een lokale boer of dit ‘de’ weg is. De man, die om zes uur al druk aan het ploegen is, knikt bevestigend, maar we vertrouwen het niet helemaal. Verder dan het nabijgelegen hui lijkt het zandpad namelijk niet te lopen. Laten we het maar op een communicatiestoring houden.

Uienvelden hoor ik je denken? Ja inderdaad, deze groente is, verrassend genoeg, iets wat de Bromo-omgeving kenmerkt.

Monica pakt haar online kaart erbij, waarop ze de de verboden weg heeft gemarkeerd. Echt werken doet ‘ie alleen niet. Een situatie waarin we al eerder hebben gezeten. Als we de kaart moeten geloven, is hier het punt waar het pad begint. Alleen zien we dat pad nergens. Tot een onbekende man en paard ineens de akkers inrijden. Zou dit ‘m dan zijn?

We lopen diezelfde kant op en zien wederom een bordje met daarop de tekst dat deze verkorte route verboden is om te nemen:

Jaja, we hebben ‘m gevonden. Het is tevens de weg die in de ochtend dus zo onvindbaar was. De bewering van de jongens die ons geholpen hebben dat er geen pad is, blijkt dus klinkklare onzin.

 

De andere wereld in de Sea of Sand

We belanden in de Sea of Sand. Een totaal andere wereld die iets wegheeft van een kruising tussen een maanlandschap en een woestijn. De weinige bomen die ik zie, doen me denken aan de Lion King. De hoogte waarop de zwavelwolk van de krater zich begeeft, maakt me nog wat moeier dan ik al ben. We zullen de bijkomende afstand namelijk nog moeten overbruggen. Gelukkig maakt de omgeving en de energie-opwekkende zon eigenlijk alles goed:

In de verte zien we de vele jeeps staan die toeristen via het gangbare pad naar de vulkaan hebben gebracht. Opwaaiend zand zorgt voor een magisch effect. Kamelen zouden in deze omgeving niet misstaan.

Ik doe m’n trui uit, aangezien ik het warm heb. Monica is lichtelijk verkouden en heeft het juist koud. Ik bied haar mijn water aan, al kom ik vrij snel tot het besef dat dit niet een hele verstandige zet is. Nu kan ik immers mezelf besmetten. Maar goed, wat is wijsheid hè?

Bij de voet van de krater, zijn het behalve het overweldigende landschap met name uitgeputte paarden die opvallen. Hoe kun je hier als toerist breedlachend op gaan zitten? We bieden meerdere malen water aan, maar de bestuurders geven aan dat dit niet nodig is. De shakende hoofden van de beesten lijken anders te beweren, maar goed.

Ik merk dat ik behoorlijk moe ben. Daarom gaan we even zitten om wat uit te rusten en iets te eten. Bakso, een soort frikandelvleesballetjes met soep, is wat er gemaakt wordt. Niet echt m’n favoriete gerecht, maar voor nu vind ik het prima.

 

De dampende krater van de Bromo-vulkaan

Er wacht ons een relatief bescheiden klim om naar het hoogste punt van de Bromo-vulkaan met het nog onbekende uitzicht op de krater. De mysterieuze zwavelwolk die boven de berg uitstijgt, maakt me bovengemiddeld geïnteresseerd.

In tegenstelling tot Monica, besluit ik om een tempootje hoger naar boven te lopen. Rennen. Zwaar, maar het geeft me ook energie. Bovendien voelt het uitzicht na een deze kleine uitputting als een extra beloning. Want het uitzicht is overweldigend. Verder is het geluid wat de vulkaan produceert indrukwekkend om van dichtbij mee te maken.

Links van me is een weg die omhoogloopt, helaas zonder wegdekjes. Iets te gevaarlijk naar mijn mening. Uitglijden betekent direct je einde, waardoor ik me er niet aan waag. En wat als je plots last krijgt van hoogtevrees en verkrampt? Toezicht is er in ieder geval niet.

Ongeveer twintig minuten later komt Monica aan. Flink hijgend. Ze geeft zich ziekig te voelen en kiest ervoor om op de grond te zitten. Enkele momenten later gaat het gelukkig beter.

Wat me behalve de vele toeristen -waaronder enkele mensen waarmee ik in de bus zat-,het geluid en de penetrante geur in het oog springt, is een beeldje van Ganesha. Je weet wel, de olifantengod van de Hindoes.

Opvallend, omdat nagenoeg iedereen op Java Islamitisch is. Zoals heel Indonesië trouwens, uitgezonderd Bali.

Voor het heilige beeld zit een wat oudere man met een karakteristiek en getekend gezicht. Diverse Nederlanders maken een foto van hem. Aangezien ik dergelijke acties altijd wat ongepast vind, laat ik het achterwege.

Maar dan vraagt hij aan mij: “Photo?”. Ik geef hem daarna de telefoon van Monica die ik heb geleend. Vervolgens probeer ik uit te leggen hoe het ding werkt, maar de man kijkt nogal onbegrijpend naar het toestel. Bedoelde hij dan misschien toch of ik een foto van hem wilde maken? Ik zal het nooit weten.

 

Terug naar Cemoro Lawang

Na ongeveer een uur dit natuurwonder bekeken en ervaren te hebben, stel ik voor om de weg terug in te zetten. Ook geef ik aan dat ik het liefst door wil lopen, aangezien ik vermoeid ben en daarom graag zo snel mogelijk bij m’n bed ben. Ze geeft aan het prima te vinden en dat ik lekker in m’n eigen tempo verder kan gaan.

In snelle looppas ga ik via de trap en de daaropvolgende heuvels naar de Sea of Sand. Bij een eetkraampje vraag ik nog even na hoe ik bij de shortcut kom, oftewel de eigenlijk verboden weg richting Cemoro Lawang. Ondanks dat ze me niet goed lijken te begrijpen, krijg ik “verderop rechtsaf” te horen. Intuïtief lijkt het me logisch.

Het opstuivende zand doet dit gebied steeds meer op een woestijn lijken. Ik probeer m’n telefoon aan de praat te krijgen, en verrassend genoeg werkt ‘ie weer. Voor enkele minuten welteverstaan. Gelukkig net genoeg om enkele panoramafoto’s te maken.

Ik twijfel waar de geheime weg nu precies is. Het is precies die weg die ik en Monica vannacht hebben afgelegd om in deze zandzee te komen. Dit lijkt alleen al een eeuwigheid geleden. Gelukkig zie ik in de verte uit het niets ineens drie mensen opduiken die hetzelfde pad lijken te zoeken. Ik volg ze en dan is daar de verharde modderweg die naar boven loopt.

Met de laatste kracht die ik heb, zet ik een sprintje in. De drie mannen roepen “strong”, waarop ik moet lachen. Een minuut of zeven later ben ik op de top. Terug bij het Cemara Indah Hotel, daar waar de zoektocht begon.

 

Tips voor het beklimmen en bezichtigen van Mount Bromo

• Een gids en rit naar de uitkijkpunten zijn absoluut niet nodig. Laat je door de locals niet wijsmaken dat dit wel zo is.
• Berg- of trekkingschoenen zijn overbodig. Ik heb op hardloopschoenen gelopen, Monica zelfs op Vans.
• Zorg wel dat je wat warme kleding bijhebt. Voor mij voldeden een gewichtsloze trekkingsbroek en een sporttrui. Handschoenen waren niet nodig.
• Om de (hoge) entreeprijs te ontwijken, volg je de shortcut-route. Vertrek bij het Cemara Indah Hotel. Wanneer je beneden bent en de weg naar de viewpoints net als wij niet weet, doe dan navraag bij de (meestal) aanwezige locals. Aangezien wij de weg kwijt waren, namen we een motorbike-lift. Ook zo ontweken we de toegangsprijs.
• De zonsopgang is rond 05.00 uur. Ik adviseer je om rond 3.15 uur te vertrekken. De wandeling duurt zo’n anderhalf uur.
• Koop in Cemoro Lawang wat snacks, bijvoorbeeld koekjes en bananen. Verder raad ik je aan een flesje water mee te nemen. Onderweg kom je hier en daar nog enkele kleine shops tegen.
• Een zak- of hoofdlampje is zeker nodig. Je kunt hier tevens je telefoon voor gebruiken.

 

Hoe kom je in Cemoro Lawang?

Zelf ben heb ik in Surabaya de bus genomen naar Probolinggo. Je vertrekt vanaf de Bungarasih Terminal -ze wordt ook de Purabaya Terminal genoemd-. De rit duurt ongeveer 2,5 uur en je komt aan in de Bayuangga Terminal. Met de, iets duurdere, trein ben je trouwens slechts twee uur onderweg.

Vervolgens word je in Probolinggo door tig mensen aangesproken. Bestuurders van motorbikes en taxi’s. Je kent het wel. De goedkoopste manier is echter om een lokaal busje –bemo- te nemen naar Cemoro Lawang. Je vindt deze bemo’s net buiten het busstation. Het kan even duren voor ‘ie vol is, er is namelijk een vereist aantal van 15 mensen. Wij zijn uiteindelijk vertrokken met 11 personen en hebben wat meer betaald. Cemoro Lawang is overigens de uitvalsbasis voor een bezoek aan de Bromo.

Kom je via Malang of bijvoorbeeld Banyuwangi? Vanuit beide steden kun je Probolinggo eenvoudig met de trein bereiken. De ritjes duren respectievelijk twee en vier uur.