Pikkedonker is het, als mijn wekker me uit mijn slaap rukt en kwart voor vier aangeeft. Even vraag ik me af waar ik in vredesnaam ben, maar dan realiseer ik me dat het vandaag tijd is om naar de Kelimutu-vulkaan te gaan.
Ik sleep mezelf uit bed en gooi een plens water over mijn gezicht. Met slaapzand in mijn ogen stap ik op de scooter, en begin ik aan een slingerende bergweg naar de magische kratermeren van Kelimutu.
Er gaan hier in het dorp verhalen rond dat er geesten ronddwalen, waarvan er sommige behekst zouden zijn…
De Kelimutu-vulkaan met haar drie gekleurde meren is zonder twijfel een van de bekendste trekpleisters op Flores. De kratermeren hebben ieder hun unieke kleur en liggen op zo’n 1.600 meter hoogte.
Een bezoek tijdens de zonsopkomst is een absoluut hoogtepunt, vanaf het hoogste punt heb je dan namelijk een verbluffend uitzicht over de meren en het maanlandschap.
Ga jij binnenkort ook naar Kelimutu? Lees dan even verder, want in deze gids vertel ik je alles wat je moet weten en deel ik bovendien m’n mooiste ervaringen met je. Inclusief de nodige tips voor Moni, de perfecte uitvalsbasis voor je bezoek aan de kratermeren.
Over de Kelimutu-vulkaan
Op Flores nabij het dorpje Moni staat een berg van jewelste: de Kelimutu-vulkaan. Ze behoort tot het Kelimutu National Park en herbergt een heus natuurwonder. Of naja, eigenlijk drie.
Op de top (1.639 meter) liggen namelijk drie meren naast elkaar die ieder hun eigen kleur hebben: bruinrood (Tiwu Ata Polo), donkergroen (Tiwu Ko’o Fai Nuwa Muri) en blauwgroen (Tiwu Ata Bupu). En het bijzondere is dat de meren door de jaren heen van kleur zijn veranderd.
Even voor de goede orde: op Google Maps hebben de meren andere namen:
- Tiwu Ata Polo heet Danau Alapolo
- Tiwu Ko’o Fai Nuwa Muri heet Danau Kootainuamuri
- Tiwu Ata Bupu heet Danau Abutu
Waarbij ‘danau’ Indonesisch is voor ‘meer’.
Dat gezegd hebbende…
Bezoekers komen massaal naar de vuurspuwer toe om tijdens de zonsopkomst een magisch schouwspel te ervaren. De zon rijst langzaam op, waarna beetje bij beetje de meren zichtbaar worden. Wanneer dan de eerste zonnestralen op het water weerkaatsen, ziet het er werkelijk surrealistisch uit. En geloof me, da’s niet overdreven.
Over de kleuren gesproken: lokale bewoners geloven dat er geesten in de meren leven, wat volgens hen de verklaring voor de opmerkelijke kleuren is. Zo zou het donkere water van Tiwu Ata Polo de eindbestemming zijn van behekste zielen, en reizen jonge geesten af naar Tiwu Ko’o Fai Nuwa Muri.
De wetenschappelijke reden voor het kleurverschil is echter minder spannend. De meren bevatten allen verschillende mineralen, die op hun beurt voor de unieke kleuren zorgen.
Overigens is Kelimutu een nog altijd actieve vulkaan, al dateert de laatste uitbarsting van 1960.
De Kelimutu-vulkaan bezoeken: mijn ervaringen
In alle vroegte stapte ik in Moni op de scooter om naar de veelbelovende vulkaan te rijden. Hieronder vertel ik je wat je kunt verwachten.
De geweldige uitzichten in het Kelimutu National Park
Na een gevoelsmatig lange zigzag-weg vanuit Moni, beland je bij de ingang waar een slagboom je tegenhoudt. Hier koop je je kaartje plus parkeerticket, waarna je nog een dikke 3 kilometer rijdt voor je bij het startpunt komt.
Als je je scooter op de parkeerplaats hebt gezet, volgt een vrij eenvoudige wandeling naar het hoogste punt van het Kelimutu National Park. Je begint op een trap, en in 20 tot 30 minuten ben je boven. Daar verkopen locals koffie, thee, noodles en zulk soort dingen.
Vervolgens wacht je tot de zon opkomt en dan krijgt het meer voor je -Tiwu Ata Polo- geleidelijk aan een turquoise kleur, terwijl de rijzende zon voor een prachtige roodgele gloed in de lucht zorgt. Ernaast ligt Tiwu Ko’o Fai Nuwa Muri, al is die vanaf deze plaats maar voor een klein stukje zichtbaar. Aan de andere vind je het derde -veel donkerdere- meer, Ata Bupu.
Een aanrader is om behalve dit uitkijkpunt eveneens naar de minder bekende plekjes te wandelen. Ik vond het zelf nogal druk worden, en toevallig viel mijn blik plots op een op ’t oog veel beter viewpoint. Beter omdat je vanaf die locatie een completer zicht hebt op de meren Danau Alapolo en Danau Kootainuamuri samen. Met name vanaf de kraterrand.
Ik besloot om erheen te lopen. Helaas stond er aangegeven dat je vanwege veiligheidsredenen op het platform moest blijven staan, al spotte ik een zandpad met voetafdrukken die naar mijn beoogde doel leidden. Het leek me veilig genoeg en ik ging er daarom gewoon voor.
En jawel, daar stond ik dan. Helemaal in m’n eentje. Geen stemmen. Pure natuur. Dit maakte het extra bijzonder. Ik werd vervolgens beloond met deze ronduit fenomenale beelden:
Zoals je ziet is ook het grijsbruine, ruige vulkanische landschap indrukwekkend. Het blauwgroene water en de invallende zonnestralen matchen er perfect mee.
Maak trouwens niet de fout om te snel weg te gaan, want hoe langer je wacht, hoe feller de kleuren van de kratermeren worden.
Neem warme kleren mee
’s Ochtends vroeg is het goed koud kan ik je zeggen, zeker als je op de scooter door de bergen rijdt. Een vest of trui en een lange broek zijn daarom nodig.
Wanneer je eenmaal wandelt zal je merken dat je het warmer krijgt, al is het wachten op de top daarna weer behoorlijk koeltjes. Gelukkig is er thee en koffie, wat voor de nodige opwarming zorgt.
Wat kost een bezoek aan Kelimutu?
De entree tot het nationale park is 150.000 IDR voor de hele dag, plus 5.000 IDR om je scooter te parkeren.
Let op, want op zon- en feestdagen is de toegang zelfs 225.000 IDR per persoon.
Wetende dat locals slechts 7.000 IDR hoeven te lppen, zijn deze bedragen een complete rip off, al moet je het ermee doen.
Geldigheid ticket
Je kunt in de middag nog een keer teruggaan. Het nationale park is namelijk tot 18.00 uur geopend, en je ticket is de hele dag geldig.
Alleen, in de praktijk heb je hier waarschijnlijk weinig trek meer in, aangezien je je na het bezoek in de ochtend waarschijnlijk vrij moe zult voelen. Bovendien is het dan meestal een stuk bewolkter.
Moni als ideale uitvalsbasis
Vanuit het dorpje Moni rijd je in een half uurtje naar het Kelimutu National Park. Ze is daarmee de ideale plek om als uitvalsbasis voor je trip te gebruiken. Gezellig of boeiend is het er echter niet, het is slechts een lange straat met continu voorbij racende motorbikes en en handjevol lodges, guesthouses en homestays.
Ikzelf ben in de vroege ochtend -om 04.00 uur- met een scooter richting Kelimutu gereden. Zoals gezegd duurt dit ongeveer een half uur en de afstand is 13 kilometer. De weg is in goede conditie, al zit ‘ie wel vol bochten en is het tamelijk steil. Daarnaast is het rond die tijd pure duisternis wat je ziet. Rijd dus rustig. Een chauffeur boeken (350.000 IDR) is in ieder geval echt niet nodig, tenzij je je niet senang voelt bij zelf rijden natuurlijk. De huur van een scooter kost je 100.000 IDR per dag, meestal te regelen bij de accommodatie waar je verblijft.
Ondanks dat je waarschijnlijk moe zult zijn, is de weg naar Kelimutu eigenlijk al een ervaring om niet meer te vergeten. Boven je glinsteren duizenden sterren in de hemel. Magisch. En naast je ligt een vallei vol met rijstterrassen, al zie je die pas op de terugweg, wanneer het licht is.
Gebruik de app Maps.me en je zit altijd goed. Sowieso is er maar een weg, dus verkeerd rijden zal je niet doen.
Sommige mensen gaan trouwens naar Kelimutu vanuit Ende, al raad ik je dit niet aan. Je bent dan al snel 2 uur onderweg, iets waar je waarschijnlijk weinig zin in hebt, zo vroeg. Maak het jezelf daarom niet te moeilijk.
Wat is er nog meer te doen in Moni?
Laat ik vooropstellen dat de kratermeren van Kelimutu het absolute hoogtepunt zijn van Moni. Desondanks zijn er zeker nog een aantal andere plekjes het noemen waard.
Hot springs en watervallen
Behalve Kelimutu is er rond Moni niet heel veel te beleven. Wel liggen er enkele hot springs en watervallen die je naderhand kunt bezoeken.
Op de terugweg van de vulkaan is het heerlijk om je moeheid weg te spoelen in het warme water van Permandian Air Panas Lia Sembe. Vlakbij vind je de Kolorongo Hot Spring die middenin de rijstvelden ligt. Een mooie setting, al is het water vrij lauw, wat ik persoonlijk minder vond.
Zin in verkoeling? Vlakbij het centrum ligt de Murundao Waterfall, die met name ’s middags populair is bij locals. Het is niet de meest indrukwekkende waterval, al is het lekker om er eventjes te relaxen.
De lokale markt
Iedere dinsdagochtend wordt er in het centrum een markt wordt gehouden. Schrik niet, deze is van 3.30 uur tot 09.00 uur.
Welke eet- en drinktentjes zijn aanraders in Moni?
Goede restaurants zijn schaars in Moni. Het eetzaakje wat met kop en schouders boven de rest uitsteekt is wat mij betreft Good Moni Cafe & Resto. Alle gerechten worden hier bereid met verse en biologische ingrediënten, en dat proef je. Je vindt Good Moni net buiten het drukke centrum, nadat je de heuvel op bent gelopen. Bovendien is de menukaart aantrekkelijk geprijsd, aangezien het een lokale warung is.
Een leuke tent om Indonesisch te tafelen is Delarose Cafe. Eigenaar Brahman is een aardige gozer en speelt soms muziek terwijl je aan het eten bent. Nog een tip voor local food is Jafes Cafe. Je hebt er verder een gaaf uitzicht op de natuur.
Indien je in de avond wat vertier zoekt, dan is Mopi’s Place een leuke bar om naartoe te gaan. Er is vaak livemuziek en je hebt er relaxte plekken om te zitten.
Waar in Moni raad ik je aan om te overnachten?
Aangezien je vroeg uit de veren moet (03.45 uur) om naar de vulkaan te rijden, is het wel zo prettig om een enigszins rustige slaapplek te hebben.
Een prima guesthouse om te overnachten is de Bintang Lodge. De kamers liggen gelukkig een stukje van de weg af, waardoor je relatief weinig geluidsoverlast van het verkeer zult ondervinden. Je krijgt een welkomstdrankje naar keuze, iets wat ik op Flores maar weinig heb gezien. Ze verhuren tevens motorbikes en de aardige eigenaar Tobias biedt ook privé-vervoer over het eiland aan, handig indien je een chauffeur zoekt.
Twee homestays die zeer goed worden beoordeeld, zijn Hidayah Homestay en Andy’s Lodge.
Nog een andere tip is The Geckos Homestay, al heb ik er zelf niet geslapen. Veel andere reizigers raadden me deze spot aan, vandaar dat ik ‘m noem. Je verblijft in een houten bungalow, op grote afstand van de drukke weg, wat een pluspunt is.
Heb je een ietsje ruimer budget en zoek je comfort? Dan kun je terecht in een stijlvol en modern huisje van Villa Marcelinus.
Je hebt in Moni verder geen luxe hotels of zo.
Hoeveel dagen raad ik je aan om in Moni te blijven?
Waar de meeste mensen 1 nachtje in Moni blijven en na hun bezoek aan het Kelimutu National Park weer verdergaan, ben ik een extra nachtje gebleven. Ik was namelijk doodop na het zo vroeg uit de veren moeten.
Dus ja 1 tot 2 nachten is prima.
Wat is de beste reistijd voor de Kelimutu-vulkaan?
April tot en met oktober, wanneer het droogseizoen valt op Flores, is de beste periode om de Kelimutu-vulkaan te bezoeken. Je hebt in die maanden de minste kans op slecht zicht en neerslag.
In het regenseizoen, aan de andere kant, zal het weer een stuk onvoorspelbaarder zijn. Niettemin hoeft het lang niet altijd te betekenen dat het weer dramatisch is. Vere van zelfs! Het regenseizoen loopt van november tot en met maart, waarbij gemiddeld genomen de meeste regen valt in december tot en met februari.
Ik was er overigens begin oktober, en zoals de foto’s al lieten zien was de lucht compleet helder, waardoor de plaatjes er geweldig uitzagen.
Hoe kom je in Moni?
Ik ben vanuit Bajawa met een shared car richting Moni gereisd. Goed om te weten is dat je hiervoor over moet stappen in Ende. Naar Ende (3 uur reistijd) betaalde ik 100.000 IDR en voor de laatste 1,5 uur naar Moni 50.000 IDR. De bus -Gunung Mas- is een andere optie. Deze rijdt direct naar Moni, zonder pauze in Ende.
De route Ende-Moni is overigens echt schitterend. Je komt langs talloze diepe valleien die bijna volledig uit groene rijstterrassen bestaan. Dit alles zie je vanaf grote hoogte, omdat je door de bergen rijdt.
Indien je via Maumere gaat, houd dan rekening met een reistijd van 3 uur. Ook hier kun je de Gunung Mas of een gedeelde auto pakken om in Moni te komen, eventueel met een stop in Koka Beach.
Lokale bussen zijn tevens mogelijk, al is dit meer gedoe en je bent langer onderweg.
Vervolg je reis naar Koka Beach of Bajawa
Een erg mooie bestemming om na Moni te bezoeken is Koka Beach.
Reis je de andere kant op? Dan zou ik naar Bajawa gaan. Ende, de stad die ertussenin ligt, is niets bijzonders.
Meer lezen over Flores
Alle info, tips inclusief een hoop van mijn belevenissen op Flores vind je in deze gids.
De verschillende artikelen die ik over dit prachtige Indonesische eiland heb geschreven staan op de speciale Flores-pagina.
Laat mij je helpen met je reis door Indonesië
Aangezien ik al sinds 2016 heel Indonesië doorkruis, leek het me vet om een dikke reisgids over mijn belevenissen te schrijven. En zo geschiedde… In Backpackgids Indonesië vind je een hoop veelzijdige routes, en een heleboel insider-info. Je krijgt er een bonusgids vol insider-tips bij.
Geen gesjoemel met AI, nee echte first-hand-tips van mijn kant.
Hier kun je de gids aanschaffen. En de bonus krijg je er voor niets bij. Ze zijn beide digitaal (pdf), je hebt derhalve direct toegang.
Enne, door ‘m te kopen help je mij ook een handje. De inkomsten gebruik ik namelijk om deze site draaiende te houden. En da’s een flink werkje ik kan ik je zeggen. Maarreuhh, ik doe het graag hoor 🙂 .
Ga jij deze magische kratermeren bezoeken?
